‘Van boeren, voor boeren’. Dat was het uitgangspunt van het eerste Boerenevent dat Landbouwnetwerk Regio Foodvalley onlangs hield. LTO Noord-afdeling Gelderse Vallei is hierin partner.
Karolien Hupkes, regiobestuurder van LTO Noord en lid van LTO-vakgroep Multifunctionele Landbouw, was een van de ‘experts’.
Zelf moet ze wat grinniken om die titel. ‘Ja, ja, een expert. Samen met veehouder Roel van Dijk heb ik een verhaal gehouden.’ Daaruit bleek wel degelijk de expertise van Hupkes.
Met haar inleiding zorgde ze ervoor dat ‘alle neuzen dezelfde kant op stonden’ als het over de definitie van multifunctionele landbouw ging. ‘Er worden allerlei termen aan gekoppeld. Het is goed als we het over hetzelfde hebben. Belangrijk daarbij is dat er sprake is van een agrarische poot als basis én direct contact met de klant. Een boer met zonnepanelen voor energie noemen we een verbreding. Er is geen direct contact met de klant.’
Maar de LTO Noord-regiobestuurder geeft direct toe dat de term aan verandering onderhevig is, omdat de sector dat ook is. ‘Nu kennen we nog zes takken van sport. Boerderijeducatie, boerderijverkoop, zorglandbouw, agrarische kinderopvang, recreatie en - een beetje de vreemde eend in de bijt - natuurbeheer. Maar misschien is dat over een paar jaar al weer achterhaald.’
Hupkes sprak in twee sessies over de kansen en uitdagingen van de multifunctionele sector, gecombineerd met interactie vanuit de deelnemersgroep. ‘De uitdaging zit hem vooral in het vastlopen in wet- en regelgeving. Dat is van overheden niet uit onwil, maar meestal door onbekendheid. Het is vaak een nieuwe vraag die wordt gesteld en waarop dus een nieuw antwoord moet komen.’
Als kansen van multifunctionele landbouw benoemt Hupkes onder meer een extra verdienmodel, boer-burgerverbinding en talent inzetten. ‘Maar het moet wel bij je passen, je moet het willen. Het is niet iets dat je er zomaar even bij doet. Het vergt vaak ook behoorlijke investeringen. Je moet het als ondernemer smoel geven, naar buiten durven komen, een unieke beleving toevoegen aan je bedrijf en lef hebben.’
Hupkes benadrukt dat ‘multifunctionele landbouw geen oplossing is voor al onze problemen’. ‘Er zijn vele wegen die naar Rome leiden en het is aan de ondernemer welke weg hij kiest.’
Naast de workshop multifunctionele landbouw was er tijdens het Boerenevent ruimte voor innovatieve kalverhouderij, biobased/CO2-neutraal en omschakelen naar biologische landbouw.
‘Er komt nogal wat af op het gebied van de Gelderse Vallei. Daar wilden we met dit event van wegblijven. Als tegenhanger van het negatieve hadden we vier boeren laten komen die hun verhaal met perspectief deelden. Het eerlijke verhaal ook, dat het niet vanzelf gaat’, zegt LTO Noord-projectleider Yvette van Wichen-Schilte.