Nadat drie melkveehouders in het Utrechtse Zegveld aan de bel trokken, is hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden een onderzoek begonnen naar de overlast van de Amerikaanse rivierkreeft in boerensloten.
De boeren zien de kwaliteit van het water in de sloten achteruitgaan. Volgens een van de boeren, Koen Spruit, is de rivierkreeft de boosdoener.
‘We zijn fanatiek met slootkantenbeheer. We zien een enorme teruggang in de begroeiing. De mooie boerensloten veranderen stuk voor stuk in lege, vieze en troebele sloten waarin weinig of geen planten willen groeien. Het aantal rivierkreeften neemt snel toe. Zij vreten aan de waterplanten.’
Zo ziet Spruit met lede ogen aan dat de ‘prachtige krabbenscheervegetatie’ die ‘bijzondere libellen’ als de groene glazenmaker aantrekt, verdwijnt. ‘De krabbenscheer was onze trots. Het is een plant die voorkomt in de veenweide. We zijn boer geworden om goed voor de dieren en het landschap te zorgen. We hebben beheercontracten via het ANLb. Maar door invloed van buitenaf is er schade.’
Niet alleen heeft vegetatie er hinder van, ook kalven slootkanten af. ‘De rivierkreeft maakt kleine holletjes, waardoor de stevige kanten afbrokkelen’, stelt Spruit.
Dat de invasieve exoot hiervan de oorzaak is, daar twijfelt de agrarisch ondernemer niet aan. ‘Daarvoor hoef je geen hogere wiskunde gehad te hebben. Na het baggerspuiten liggen overal kreeftenscharen in het grasland. Die verteren niet.’
Muskusrattenkooien zitten volgens Spruit steeds voller met rivierkreeften. ‘En wanneer ik in het donker met een lichtje schijn, zie ik allemaal reflecterende oogjes. We hebben hard voor de mooie sloten gewerkt. Dat dit nu om zeep wordt geholpen, frustreert. Maar ik snap dat er onderzoek moet worden gedaan om het wetenschappelijk te kunnen onderbouwen.’
Spruit is daarom ook blij dat het hoogheemraadschap een studie is gestart. ‘De urgentie begint door te sijpelen. Het kan een groter probleem worden dan de muskustratten. Kreeften planten zich snel voort en hebben niet echt een fatsoenlijke vijand. Ik heb geen idee waar dit gaat stoppen.’
Onderzoeker Fabrice Ottburg van Wageningen Enivironmental Research bekijkt de overlast van de rode Amerikaanse rivierkreeft en de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft. Met beroepsvisser Henk Biesters ving hij kreeften in boerensloten. Ze merkten de dieren voor het onderzoek en zetten ze weer terug in de sloot. Dit herhaalden ze om een beeld te krijgen van de grootte van de populatie.
Naast een populatiestudie, worden water- en bodemmonsters genomen. De resultaten worden eind dit jaar verwacht.
Foto: Onderzoeker Fabrice Ottburg (links) en beroepsvisser Henk Biesters vingen deze week rivierkreeften in Zegveld.
Foto: Rianne van den Balvert