Vorig jaar is meer dan 2 miljoen euro aan tegemoetkoming voor schade in groentegewassen uitgekeerd. De verwachting is dat die dit jaar hoger uitvalt.
Faunabestuurder Albert Hooijer van LTO Noord is blij met de opstelling van de provincie. 'De houtduif is in 2023 van de vrijstellingslijst gehaald. Daarom moet nu een vergunning worden aangevraagd. Om de houtduif in de hele provincie te mogen bejagen, is een goedgekeurd provinciaal faunabeheerplan nodig. Daaraan wordt hard gewerkt, maar dat duurt nog enige tijd. Daarom zijn we blij met deze tussenoplossing, ook voor 2025 en 2026.'
Snel oplopende schade
LTO Noord maakte al in een vroeg stadium melding van de snel oplopende schade door houtduiven en kraaien, vooral direct na het planten van ijsbergsla, bloemkool en broccoli. Om de vergunningaanvraag met cijfers te onderbouwen, hebben vier grote tuinbouwbedrijven de schades minutieus bijgehouden.
Hooijer: 'Ook hebben we andere ondernemers opgeroepen om alle schadegevallen te registreren via FaunaSpot en te melden bij de uitvoeringsorganisatie BIJ12. Deze cijfers zijn van belang om een nieuw faunabeheerplan te kunnen onderbouwen.'
Jagers in dienst
UZ Vegetables in Heerhugowaard heeft al jaren jagers in dienst om de schade door vooral ganzen te voorkomen. Zo rijdt Peter Pilkes dagelijks langs alle percelen en probeert met werende middels zoals knalapparaten, linten, laser, vogelafweerpistool en andere verschrikkers de vogels van het land te weren.
'Het is dweilen met de kraan open, maar we hebben een inspanningsverplichting. De afschotvergunning voor de duiven is voor dit seizoen eigenlijk mosterd na de maaltijd. De grootste schade was dit voorjaar direct na het planten', zegt Pilkes.
Ten einde raad
Volgens Hooijer heeft de groeiende schadedruk sowieso grote gevolgen voor de tuinbouwbedrijven. 'Ik heb diverse telefoontjes gehad van emotionele ondernemers die echt ten einde raad zijn. Sommigen zagen dat driekwart van het plantmateriaal was opgevreten, soms zelfs dwars door het beschermende vliesdoek.'
Hoewel de schade grotendeels wordt vergoed – ondernemers moeten wel rekening houden met een eigen risico van 5 procent en ook de inzet van eigen middelen en uren wordt niet vergoed – zorgt het voor grote verliesposten. Bij veel bedrijven hakt dat er flink in. Pilkes: 'Zo hebben tuinders afspraken gemaakt met afnemers, met alle verplichtingen van dien. Wat betreft oogstplanning is dat nu lastig.'
Bron:
Tekst: Bert Hartman, Nieuwe Oogst | Beeld: Bert Hartman