Bijna honderd leden waren aanwezig in Raalte tijdens de winterbijeenkomst voor LTO-leden uit Overijssel. Een bijeenkomst die in het teken stond van gebiedsprocessen, maar waar de actualiteit rond bijvoorbeeld de GLB ook de ruimte kreeg.
Na een uiteenzetting van de standpunten - “De GLB moet geregeld worden” - door voorzitter Bert Zandman van LTO Noord regio Oost was het de beurt aan gedeputeerde Maurits von Martels. Hij snapt dat het vertrouwen bij veel boeren in de overheid momenteel laag is, gezien de onduidelijkheid die er is op een aantal gebieden. Reagerend op de reacties uit de zaal op bijvoorbeeld PAS-melders en de vele opgaven: “Ik snap de emotie, want het gaat over je eigen grond.”
Enerzijds heeft de provincie te maken met beleid en doelen vanuit de landelijke overheid. Anderzijds probeert Von Martels op provinciaal niveau zoveel mogelijk in gesprek te zijn met de landbouwsector, waarbij LTO Noord vanuit het landbouwcollectief een belangrijke partner is. “Wij staan aan jullie kant, maar we moeten onze doelen wel halen. Dat is taaie kost. Maar een doel van het PPLG is om de landbouw perspectief te bieden.” Hij heeft zijn hoop onder meer gevestigd op het grote aantal ondernemers (circa 60%) dat geen bedrijfsopvolger heeft en daarmee mogelijk ruimte creëert voor boeren die willen doorgaan of extensiveren.
Voor Bert Zandman is het belangrijk dat de provincie snel duidelijkheid, doelen én de benodigde middelen levert: “Zorg bijvoorbeeld dat de financiering voor de 36 Koploperprojecten er snel is, zodat we aan de slag kunnen met het uitvoeren van gebiedsprocessen. Vooral voor boeren die als opvolger verder willen, is die duidelijkheid en snelheid van belang. Anders is het ‘geen pegels, geen regels. Want een voldoende inkomen hoort er gewoon bij; daar strijden wij voor.” De handrem is soms dan ook essentieel, vindt Zandman, maar hij ziet het belang van aan tafel zitten bij de gebiedsprocessen. “De trein rijdt gewoon door, en dan praten ze zonder jou verder.”
In Overijssel moeten de meeste gebiedsprocessen nog starten. Om de complexiteit te verbeelden, hadden de regiobestuurders een rol aangenomen. Zo zaten naast een boer en een LTO-beleidsmedewerker iemand vanuit het Waterschap, gemeente, provincie, landgoed en natuurorganisatie aan de fictieve tafel. De essentie: gebiedsprocessen zijn maatwerk voor dat specifieke gebied, waarin je in dialoog samen tot een oplossing moet komen. Dat biedt kansen. Maar de moraal was ook dat deze andere manier van overleggen soms nieuwe vaardigheden vraagt van bestuurders en boeren. De LTO Academie heeft daar goede trainingen voor.
Harrie Veltkamp, een van de twintig deelnemende boeren in het gebiedsproces Markelo Noord schetste hoe zij als samenwerkende boeren proberen om zelf het initiatief te nemen richting provincie. Dat onder het motto: ‘alleen ga je sneller, samen kom je verder’. De essentie: probeer de feiten over de te behalen doelen in kaart te brengen. Inventariseer vervolgens de mogelijkheden van innovatie en management tot extensiveren en stoppen. Kijk dan wat bij jouw bedrijf past en wat haalbaar is. Hun plan – met een stikstofreductie van circa 50% - ligt inmiddels bij de provincie, afwachtend op een reactie, of dit plan voor het hele gebied genoeg is.