Zo’n 70 leden waren op 7 december aanwezig tijdens de winterbijeenkomst voor LTO-leden uit Gelderland. Deze stond in het teken van gebiedsprocessen, waarbij gedeputeerde Harold Zoet de toon zette.
“Met vermoedelijk minder geld vanuit het Rijk moeten wij als provincie ook andere keuzes maken binnen het VLGG, het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland.”
In haar welkomstwoord - in Westervoort - zoemde Karolien Hupkes, vicevoorzitter van LTO Noord regio Oost, in op de actualiteit. “Hoe bestaat het dat de overheid met de versoberde GLB-regeling en de last minute aanwijzing van de met Nutriënten Verontreinigde gebieden ons vertrouwen schaadt?” Overigens is LTO al in spoedoverleg met Adema om hier een oplossing voor te vinden.
Harold Zoet deelt de zorgen van LTO. Terwijl hij in zijn vele werkbezoeken er juist in bevestigd wordt dat veel agrariërs graag verder willen. Zo ziet hij de positieve resultaten van innovatie op het gebied van stikstofreductie. “De sector is van levensbelang; laten we zorgen dat we daar weer trots op zijn.” Hij roept de sector daarbij op om zoveel mogelijk samen op te trekken, bijvoorbeeld in het landbouwcollectief. Hij relativeert de transitieplannen ook: “Eigenlijk hebben wij als provincie 10-12 miljard euro nodig, maar ik vermoed dat we maximaal 5 miljard krijgen. Dat betekent dat we onze plannen niet allemaal kunnen doorvoeren. We moeten wel realistisch blijven besturen.”
Kort ging de gedeputeerde in op zaken als energievoorziening: “We moeten mest veel meer verwaarden, bijvoorbeeld als biogas.” Natuurlijk kon de wolf niet ontbreken: “We hebben op de Veluwe nu 80 dieren; als eentje twee keer een wolvenhek doorbreekt, willen wij deze kunnen elimineren; het gaat ook om een veilig gevoel.” En over extensivering: “We zien dat boeren mee willen bewegen. Als provincie hebben we daar in de ANLb acht miljoen euro voor vrijgemaakt.”
Aan de hand van een fictief gebiedsproces werd de zaal door LTO Noord meegenomen in keuzes en leerpunten. De ervaringen waren wisselend: zo zijn bij veel overleggen de boeren zwaar in de minderheid, tegenover vele adviseurs, die vaak niet over de juiste kennis beschikken. De moraal: “Zij wonen hier niet, hebben geen binding en dragen geen financieel risico: zij voelen de pijn niet.” En niet onbelangrijk: de doelen zijn vaak niet concreet. Dus waar moet je op sturen?
Wel biedt het ook kansen, gaf Wilco Nieuwenhuis in zijn presentie over het gebiedsperspectief Natuurinclusieve landbouw Veluwezoom-IJssel. Twaalf boeren zijn bezig om natuurinclusiever te werken. Zijn leerpunten: houd het behapbaar met maximaal uit zo’n 15 boeren.” En: “We hadden eerder ons doel met een handtekening eronder hard moeten maken, als harde garantie achteraf.” Ondanks de frustraties van een lang proces en een overheid die de spelregels wijzigde, stelt Wilco: “Zelf zo’n plan opzetten is als aanvalsplan de beste verdediging. Want de opgaves komen wel op ons af. Daarin hebben natuurorganisaties en boeren elkaar nodig. Het is mensenwerk!”
Over mensenwerk gesproken: Karolien Hupkes, ook portefeuillehouder Markt & Maatschappij, dankte ook de betrokken leden voor de vele initiatieven binnen Boeren en Tuinders pakken uit. Rond de komende kerstperiode rijden er op vele plekken in het land georganiseerd worden. “Juist die verbinding met de samenleving draagt bij voor meer begrip voor de sector.”