Op 1 juli 2023 moet Overijssel een Gebiedsprogramma met globaal plan bij het Rijk inleveren. Als aftrap heeft ze een houtskoolschets opgeleverd. Op 6 december jl. heeft het regiobestuur van LTO Noord regio Oost met de afdelingsbesturen overlegd over het vervolgproces. Wat is onze kijk op dat plan?

De houtskoolschets vormt de start voor de gesprekken over het PPLG: provinciaal en in de zes gebieden (Noordwest-Overijssel, Vechtdal, Salland, West-Twente, Noordoost-Twente en Zuidoost-Twente). 

Grondgebondenheid versus natuurruimte

De provincie schetst dat de opgaven neerslaan op een derde deel van de landbouwgrond. Dat legt een grote druk op het huidige landbouwkundige gebruik. Willen we naar meer grondgebondenheid dan hebben we die grond zelf heel hard nodig. Dat roept de vraag op welk flankerend beleid de overheid levert, zoals verdienmodellen en het belonen van maatschappelijke diensten. Extensivering/meer grondgebondenheid is financieel niet rond te rekenen. Passend grondbeleid van de provincie is dus onmisbaar. 

Onze conclusie

De provincie ziet ‘perspectief voor de landbouw’ als een basisvoorwaarde. Maar er is nog veel onduidelijkheid over zowel de concretisering van de opgaven als het beschikbaar instrumentarium. Ook stelt de provincie dat er “onontkoombare opgaven” zijn. Het gesprek kan in onze ogen alleen tot resultaat leiden, als partijen bereid zijn naar elkaar te luisteren en de ruimte hebben om tot afspraken te komen. Anders valt de grondslag van het PPLG weg. 

Onze uitgangspunten

Wij verwachten en rekenen erop dat de intentie van de provincie is de opgaven zodanig vorm te geven dat er wel perspectief is voor de land- en tuinbouw in Overijssel. Zij moet de randvoorwaarden scheppen waarbinnen agrarische ondernemers hun bedrijf kunnen exploiteren, verdienvermogen creëren en hun eigen toekomst kunnen bepalen. Daarnaast gelden onze drie voorwaarden voor deelname aan de gebiedsgerichte aanpak stikstof (GGA) ook voor die aan het PPLG: 

1. Perspectief voor de agrarische sector.
2. Oplossen van het juridische probleem voor PAS-melders en andere knelgevallen.
3. De KDW is voor ons geen doel; het gaat om het bereiken van de N2000 instandhoudingsdoelen. 

Vraagtekens bij de houtskoolschets

Wij hebben bij de plannen onder meer de volgende vragen:

• In hoeverre is de planning haalbaar om per 1 juli 2023 meer duidelijkheid te kunnen bieden?
• In hoeverre dragen andere sectoren gelijktijdig en evenredig bij in de plannen? 
• In hoeverre focust de provincie op getallen als doel in plaats van op kwalitatief gestelde doelen?

Ontbrekende zaken in de houtskoolschets

Wij missen in de plannen een aantal elementaire onderwerpen:

1. De schets is sterk gericht op de (melk)veehouderij; wat betekent het PPLG voor andere agrarische sectoren?
2. De relatie met de gebiedsprocessen Natura 2000; krijgen ook deze gebieden in het PPLG te maken met nieuwe opgaven, of worden deze vervlochten met het huidige gebiedsproces?
3. In het grensgebied is het effect vanuit Duitsland zeer groot; wat zijn de garanties voor de landbouw, als de PPLG-doelen niet worden gehaald, als gevolg van effecten uit het buitenland?

Planning PPLG in 2023

De eerste maanden van 2023 wil de provincie met zoveel mogelijk betrokken organisaties inventariseren welke mogelijkheden zij zien in die plannen. Daarna is het aan de nieuw verkozen Provinciale Staten om het Gebiedsprogramma definitief te maken. Het Rijk zal vervolgens beoordelen of het PPLG voldoende is om de landelijke doelen te bereiken. Als LTO Noord gaan we ons intensief met dit proces bemoeien.