LTO Noord heeft een zienswijze ingediend bij de provincie Fryslân op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor aanvullende strategische voorraden drinkwater (ASV’s).
De provincie Fryslân is bezig met onderzoek naar locaties in Friesland waar in de toekomst drinkwater kan worden gewonnen. In het onderzoek wordt ook meegenomen wat er moet gebeuren om die locaties geschikt te houden voor toekomstige waterwinning. Dat heeft mogelijk gevolgen voor de landbouw rond de beoogde locaties.
Onder andere vanuit de motivatie dat drinkwaterwinning ruim boven de A7 in de toekomst beperkt gaat worden door oprukkende verzilting, worden gebieden voor toekomstige drinkwaterwinning zuidelijker geprojecteerd. Ondertussen is uit nieuwe studies gebleken dat die verzilting van grondwater onder Fryslân waarschijnlijk een stuk langzamer gaat. Dat kan wat ons betreft een aanknopingspunt zijn om opnieuw naar alternatieve geschikte locaties te kijken.
Volgens de planMER wordt er onderzoek gedaan naar verdroging, natschade en verlies aan landbouwgrond. Volgens ons vormt dat slechts een deel van de gevolgen voor de landbouw. Andere risico’s worden niet belicht, zoals beperkende regels voor het gebruik van landbouwgrond, waardevermindering van grond en bedrijven en problemen met de financiering voor investeringen voor de ontwikkeling van bedrijven. Wat ons betreft zijn dat reële risico’s die in kaart gebracht moeten worden en betrokken moeten worden bij de uiteindelijke keuze van precieze locaties waar water gewonnen gaat worden.
Daarnaast wordt verwacht dat diepe boringen in de ASV-gebieden verboden gaan worden. Ook dat is voor landbouwbedrijven een belemmering waar bij de afwegingen naar moet worden gekeken.
De laatste jaren is duidelijk geworden dat boeren bij grondwaterbeschermingsgebieden minder kansen hebben dan boeren buiten die gebieden. Met de vaststelling van ASV’s en beperkende regels om grondwaterreserves te beschermen in het vooruitzicht, maken we ons zorgen dat meer ondernemers op achterstand worden gezet. Terwijl onzeker is of, wanneer en in welke mate de grondwatervoorraad onder dat bedrijf wordt aangesproken.
We roepen de provincie op om onze punten van zorg mee te nemen in de besluitvorming. Wat LTO Noord betreft wordt er bij de keuze van toekomstige waterwingebieden gebieden rekening mee gehouden dat er zo weinig mogelijk negatieve invloed is op de landbouwbedrijven die boven de wingebieden liggen. We roepen de provincie op alleen water te gaan winnen in gebieden waar storende lagen in de ondergrond de negatieve invloed van activiteiten aan het maaiveld sterk beperken. De impact van de bepaling van ASV’s op de landbouw moet zo klein mogelijk zijn.