De opmars van de digitalisering maakt ook dat agrarische bedrijven steeds vatbaarder worden voor cybercrime.

 Niet alleen via de laptop en smartphone, maar ook via melkrobots en voercomputers kunnen hackers digitaal inbreken. Om de digitale weerbaarheid op het bedrijf van maatschap Van der Veer-Ybema te vergroten, deden twee studenten van het Friesland College een Agro IT Scan.

‘Welke apparaten gebruiken jullie allemaal op hetzelfde wifinetwerk?’, trappen Kelly Klijnstra en Sean Webb, tweedejaars studenten aan het Friesland College in Leeuwarden, af. ‘Eigenlijk loopt alles door elkaar, zowel privé als zakelijk. Dat betekent dat we met zowel onze laptops als smartphones en bijvoorbeeld de melkrobot op één netwerk zitten’, antwoordt Albert van der Veer.

Van der Veer runt samen met zijn vrouw Hanneke, zoon Johannes en dochter Hante een melkvee- en schapenhouderij op twee locaties in het Friese Welsrijp. Ze houden 120 melkkoeien en zeshonderd schapen. De koeien worden gemolken door twee melkrobots. ‘Ik ben wel benieuwd hoe kwetsbaar wij zijn’, antwoordt Van der Veer op de vraag waarom hij een Agro IT Scan laat uitvoeren. ‘Tegenwoordig gaat alles digitaal. Makkelijk, maar het is ook een risico.’

‘We zien vaak dat boeren en tuinders zich niet altijd realiseren hoeveel apparaten nu daadwerkelijk op een en hetzelfde wifinetwerk zitten’, zegt Jan Hoogesteger, docent ICT aan het Friesland College. ‘Privé en het bedrijfsnetwerk worden niet gescheiden gehouden, maar als je privé gehackt wordt, dan kunnen de hackers dus ook heel gemakkelijk bij je bedrijfsnetwerk en de belangrijke gegevens die daarop staan. Helaas zagen we een tijd geleden dat een ondernemer uit Zeeland hierdoor zijn bedrijf is kwijtgeraakt.’

Hoogesteger merkt dat activisten, waaronder dieractivisten, steeds vaker op deze toer gaan. ‘Belangrijk dus om je digitale weerbaarheid te vergroten.’ Hij vindt een stukje bewustwording over dit onderwerp belangrijk. ‘We zien vaak dat leveranciers wachtwoorden met elkaar uitwisselen. Dat is soms nodig, maar realiseer je wel dat gegevens op die manier verder kunnen worden verspreid.’

Gratis scan

De Agro IT Scan wordt gratis aangeboden door LTO Noord, MBK Cyber Campus, ROC Friese Poort en ROC Friesland College. ‘Als ondernemer ben je allang blij dat alle systemen werken. ICT beschouw je als bijzaak, maar het is dus een belangrijk onderdeel van je bedrijfsvoering. Met het aanbieden van deze gratis scan hopen we bewustwording te creëren onder boeren en tuinders’, zegt Marieke van de Sande, communicatieadviseur bij LTO Noord.

De scan kan op twee manieren worden uitgevoerd. Zo kunnen agrariërs digitaal een vragenlijst invullen en is een bedrijfsbezoek mogelijk. De scan wordt dan uitgevoerd door studenten van ROC Friese Poort of ROC Friesland College, een docent van de genoemde scholen of een adviseur van MKB Cyber Campus. ‘Dat heeft onze voorkeur’, zegt Hoogesteger. ‘Vaak komen tijdens zo’n gesprek zaken aan de orde waar een ondernemer nog niet aan dacht. Bijvoorbeeld dat de klimaatbeheersing in de stal of de printer ook op hetzelfde wifinetwerk draaien.’

Na het bedrijfsbezoek aan Van der Veer gaan de twee studenten op school aan de slag met een adviesrapport. ‘U kunt het beste investeren in een externe harde schijf voor de back-up van uw wachtwoorden en belangrijke gegevens. Maak dan minstens iedere maand een back-up’, adviseren Klijnstra en Webb. Van der Veer: ‘Door deze scan zie ik weer in dat als onze laptop crasht, we alle belangrijke gegevens kwijt zijn. Dat wil ik voorkomen.’

Meer weten over de scan?

Kijk dan op de website van MKB Cyber Campus.

Foto: Niels de Vries