Het derogatieverlies; buikpijn en kopzorgen hebben we daarvan. Als de spelregels niet veranderen, voltrekt zich een ramp in de melkveehouderij.

Daarnaast krijgt het derogatieverlies een grote negatieve impact op andere sectoren. Na een nat voor- en najaar, de toevoeging van bufferstroken, met nutriënten verontreinigde gebieden en de afbouw van derogatie is de mestmarkt al volledig overspannen, terwijl de grootste mestplaatsingsruimtedaling nog gaat komen.

Een toekomstbestendig melkveebedrijf heeft een goede en passende omzet nodig wat een forse krimp onmogelijk maakt. Vaste kosten staan dit in de weg. Het bij elkaar opbieden van mestafzet en huur of koop van gronden gaat een grote sanering veroorzaken en zal de blijvende boeren voor lange tijd verzwakken en jonge potentiële boeren ervan weerhouden boer te worden.

Natuurlijk is het het beste dat de derogatie terugkomt, maar alleen dat roepen en daarop wachten tot de sector kapot is, lijkt mij niet verstandig. We moeten blijven vertellen dat op gras en waar de waterkwaliteit goed is, derogatie verantwoord is. Voor de korte termijn moet er wat gebeuren. Gewasderogatie, op de lange termijn afbouw van derogatie, renure, export vergemakkelijken en de afroming van fosfaatrechten bij handel zijn mogelijke oplossingen.

We zitten in een lastige politieke situatie met een langdurige formatie. We moeten het nu met een demissionair kabinet doen. Oplossingen moeten worden aangedragen, vooral voor de korte termijn, zodat er voor veel veehouders een lange termijn kan zijn. Dit vraagt uitleg en lobby.

Houd je hoofd koel, laat je niet opruien door organisaties die niet met oplossingen komen of verantwoordelijkheid nemen. Oplossingen krijg je niet door intimidatie en door een heel land te frustreren, maar door ze aan te dragen, te overtuigen en vertrouwen te winnen. Geef ze een kans. Mocht dit niet lukken doordat er geen wil is, dan kunnen we protestdemonstraties organiseren. Laten we hopen dat die niet nodig zijn.