Young Beef is een pilot met vierhonderd kalveren die op de melkveehouderij blijven tot de slacht als ze ongeveer twee jaar oud zijn. Zal dit proefproject met vijf bedrijven in Groningen, Friesland en Drenthe resulteren in een blijvende werkwijze en zo bijdragen aan een toekomstbestendige veehouderij?
Deelnemer Jappie Riedstra durft het niet te zeggen. De melkveehouder uit het Drentse Veenhuizen stapte in omdat deze werkwijze mogelijk kan bijdragen aan een ‘license to produce’ voor de melkveehouderij in de toekomst: “Wat de uitkomst ook is, we leren hier ontzettend veel van.”
Riedstra en zijn broer Dirk, die samen het familiebedrijf runnen, houden zeventig jonge dieren voor het project Young Beef. “Zeventig dieren per twee jaar is gezien de beschikbare ruimte op ons bedrijf echt maximaal. Hier worden jaarlijks vierhonderd kalveren geboren, waarvan er honderd voor vervanging binnen onze eigen kudde zijn”, vertelt Riedstra. Dat is dus maar een beperkt deel van de ‘reststroom’ kalveren: “Willen we meer, dan moeten we uitbreiden met een stal voor ongeveer vijfhonderd dieren. Maar dat lijkt mij geen haalbare kaart vanwege de locatie van ons bedrijf, dichtbij natuurgebied.”
Om in de toekomst op grotere schaal dieren op het eigen bedrijf te houden tot aan de slacht, is huisvesting van dieren dus een uitdaging. Een mogelijke optie zou zijn om de dieren samen met enkele andere melkveehouders samen onder te brengen in een ruimte elders in de regio, bijvoorbeeld een leegstaande stal van een gestopt bedrijf. “Het liefst met grip op je eigen dieren”, zegt Riedstra.
Ook de financiële haalbaarheid is een punt van aandacht. “Elke verandering gaat gepaard met kostprijsverhoging”, weet Riedstra. “In de pilotfase zal het niet veel opleveren, dat weten we. Wil je deze werkwijze breed uitrollen en structureel maken, dan zal er een verdienmodel moeten ontstaan. Dat kan niet zonder complete keten.” Is de keten op orde, dan moeten ook consumenten nog kiezen voor dit wat duurdere stukje, maar duurzamer kwaliteitsvlees uit eigen land. “Dan stuit je op een opvallend verschil tussen burgers en consumenten. Burgers willen duurzaam en diervriendelijk, consumenten kiezen op basis van kostprijs”, schetst Riedstra.
Hij relativeert zijn eigen woorden, omdat hij naast uitdagingen ook kansen ziet: “Er zijn altijd wel redenen te vinden om iets niet te doen. Er wordt teveel gepraat, Young Beef is een begin van uitvoering in de praktijk. Daarom hebben wij ons aangemeld.” Een kans ziet hij in toenemende schaarste aan grondstoffen: “Er zijn steeds meer monden te voeden, maar steeds minder boeren. Daardoor kan er op de markt ruimte voor Nederlands rundvlees ontstaan, ook als dat wat meer kost”, denkt hij. Verder ziet hij meer en meer kalverhouderijen stoppen, terwijl de vraag naar melk en melkproducten intact blijft: “Er zal een ander evenwicht ontstaan, waarbij er mogelijk kansen liggen voor jong rundvlees van melkveehouderijen.”
Een kans ligt er ook in de toenemende aandacht voor dierenwelzijn en diergezondheid in een polariserende samenleving. “De focus ligt binnen ons bedrijf al heel lang op maximaal welzijn van onze dieren. Onze ouders bereikten dertig jaar geleden al de hoogste diergezondsheidsstatus. Onverminderd voelen wij hiervoor grote verantwoordelijkheid. Bij kalveren draait het om biest, biest, biest. Van uitstekende kwaliteit.” Verder werkt Riedstra met strak management, optimale verzorging en aandacht voor de aard van de dieren. “Bij de opgroeiende kalveren voeren wij maximaal één ingrijpende wijziging per twee weken door, bijvoorbeeld in het voerpatroon. Koeien zijn in hoge mate autistisch, die hebben veel baat bij rust, reinheid en regelmaat.” Ook qua diergezondheid kan Young Beef een stap vooruit zijn, omdat ze niet op jonge leeftijd ondergebracht worden tussen dieren van andere bedrijven: “Veel ziekten ontstaan door het mixen van dieren. Door ze niet samen te brengen, is het mogelijk om antibioticagebruik te reduceren.”
Bekijk de video:
Jappie en Dirk Riedstra doen mee aan het project Young Beef. In Young Beef werken de deelnemende melkveehouders samen met Vion (penvoerder), de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, LTO Noord, MetMonk en Connecting Agri&Food. Het project wordt financieel mede mogelijk gemaakt door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.