Cees Pieter en Anky van Burgsteden van Melkveehouderij Burgstate in Oosterwolde stonden mede aan de wieg van Young Beef. Al zo’n tien jaar geleden begonnen de eerste ideeën te borrelen om kalveren, die niet voor vervanging van de veestapel worden gebruikt, op het eigen bedrijf te mesten voor de slacht.
Persoonlijke betrokkenheid bij de eigen veestapel, een impuls voor dierenwelzijn en voorkomen van dierziekten waren argumenten om ook in de toekomst een ‘license to produce’ te houden. De omschakeling klinkt echter eenvoudiger dan de uitvoering in de praktijk blijkt. De pilot Young Beef is een eerste stap in de uitvoering. ”De hele keten moet kloppen en het moet voor de veehouder rendabel en werkbaar zijn”, zegt Van Burgsteden.
Twee weken na de geboorte gaan kalveren die niet voor vervanging van de melkveestapel in aanmerking komen normaal gesproken naar de vleeskalverhouderij. Bij Young Beef blijven de dieren tot een leeftijd van ongeveer twee jaar op de melkveehouderij. “Onder Young Beef ligt ook een stuk verantwoordelijkheidsgevoel voor onze dieren”, zegt Van Burgsteden. “
Van Burgsteden wil - net als veel collega-melkveehouders - geen vleesveehouder worden. Wel ging hij in gesprek met collega’s in Zuidoost-Friesland: “Hier boden de randvoorwaarden kansen. Je vindt hier goed ontwikkelde bedrijven op kwetsbare zandgronden en een actieve agrarische natuurvereniging, de Gagelvenne. In onze regio past Young Beef in de ambities betreffende minder dieren per hectare landbouwgrond. Tijdens een brainstormsessie, een jaar of zes geleden, kwam het idee naar voren om de jonge dieren twee jaar - in plaats van de gebruikelijke zes maanden - te mesten en ze een mooie weidegangperiode te geven. “Mooi, jong rundvlees van Nederlandse dieren die minimaal zijn getransporteerd en met zo beperkt mogelijk medicijngebruik”, beschrijft de Oosterwolder veehouder het plan dat de naam Young Beef kreeg. Er is een speciale app ontwikkeld waarmee de deelnemende boeren de ontwikkelingen van hun Young Beef dieren kunnen bijhouden.
Uitdagingen zijn er voldoende. Hoe voer je bijvoorbeeld de weidegang uit in de praktijk? Hoe eenvoudig of ingewikkeld dit is, ligt aan de bestaande situatie en bedrijfsvoering. “Bij ons gaat het om twintig dieren die wij inbrengen in Young Beef. Voor dit doel verbouwen is voor ons en velen met ons bedrijfseconomisch onhaalbaar. Binnen onze bestaande situatie zijn de Young Beef dieren in te passen tot een leeftijd van 150 dagen, ze lopen bij ons gewoon tussen het andere jongvee. Voor optimale groei zijn echter verschillende rantsoenen wenselijk, wat in deze situatie best ingewikkeld is. Daarom kijken we rond. Is het bijvoorbeeld mogelijk om hiervoor met meerdere boeren uit de regio stalruimte en weide van gestopte of uitgekochte veeboeren te gebruiken? Zit je als veehouder vlakbij natuurgebied, dan zou natuurbegrazing heel interessant kunnen zijn”, zegt Van Burgsteden. Daarom zet hij zich in voor overleg en samenwerking: “Als gelijkgestemde boeren, elk met hun eigen uitdagingen en oplossingen, kunnen we veel voor elkaar betekenen en van elkaar leren.”
Young Beef begon als werkgroep zonder bestuur en rechtsvorm. Voor de LVVN-subsidie was dit wel vereist. Daarom is vleesverwerker VION nu de koepel in de schappen. Dit is een gezamenlijke zoektocht en daarin versterken we elkaar.” Ook ziet hij kansen in veranderende regelgeving voor supermarkten: “Supermarkten moeten wettelijk verplicht toe naar een aanzienlijk lagere CO2-footprint. Young Beef kan daaraan een wezenlijke bijdrage leveren. Maar dan zou het productievolume wel groter moeten. En dat is weer lastig zonder bestaande vraag. De gemiddelde consument kiest vaak op basis van prijs, dus zolang er goedkoper vlees in de schappen ligt, blijft dat lastig.”
Om de werkwijze van Young Beef structureel een kans te geven, moet er nog heel wat gebeuren, weet Van Burgsteden, die naast veehouder ook dagelijks-bestuurslid van Wetterskip Fryslân is. “De hele keten moet kloppen, van geboorte tot bord. Daar heb je elkaar allemaal bij nodig: veehouders, overheden, de vleesverwerkende industrie, retail en consumenten.”
Cees Pieter en Anky van Burgsteden doen mee aan het project Young Beef. In Young Beef werken de deelnemende melkveehouders samen met Vion (penvoerder), de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, LTO Noord, MetMonk en Connecting Agri&Food. Het project wordt financieel mede mogelijk gemaakt door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.