Zonnekroon: vergelijkbaar met maïs, maar dan meerjarig

  • Biodiversiteit
  • Natuur, Klimaat en Energie
  • Deltaplan Biodiversiteitsherstel
  • Regio Oost

Zonnekroon is toepasbaar voor ruwvoer, de biovergister, voor vezels en je kunt het (waarschijnlijk) zelfs gebruiken voor de pelletkachel. Het is een goed vezelproduct met lage teeltkosten, omdat het een meerjarig gewas (20 tot 30 jaar) is kun je kosten besparen ten opzichte van eenjarige teelten. Ook draagt het bij aan meer biodiversiteit. We spraken hierover met Peter Schreurs van Movo Zaden.

 

Zonnekroon

“Zonnekroon is een meerjarig gewas en staat sinds 2018 op de gewassenlijst. In Nederland is het gewas relatief onbekend, maar in Duitsland staat meer dan 10.000 hectare”, aldus Peter.

Peter vervolgt: “Je zaait het één keer en dan kan het wel 20 jaar en waarschijnlijk zelfs 30 jaar groeien en bloeien op je percelen. Zonnekroon bloeit van juni tot en met september en kan hoger dan 3 meter worden. Begin september tot halverwege september wordt het geoogst. De stengels zijn stevig, staan mooi rechtop en zijn vierkant van vorm. Het heeft een zeer diepe fijnmazige penwortel en is daarmee goed voor de bodem.”

“Het gewas is geschikt voor bijna alle grondsoorten, zolang de grond maar niet zuurder is dan 5ph. Het is extra geschikt voor droge zandgronden of waterwingebieden, dat heeft vooral te maken met het feit dat zonnekroon ruim 2 meter diep wortelt.”

“Zonnekroon kan tegen schaduw, op onze demovelden is te zien dat het goed presteert naast de houtwal”, zegt Peter.

Teelt zowel biologisch als gangbaar

Over de teelt zegt Peter: “Zonnekroon kun je zowel biologisch als gangbaar prima telen. Je hoeft alleen het eerste jaar te zaaien en bouwt de opbrengst op in een periode van 3 jaar. Omdat het gewas de eerste twee jaar minder oplevert, raden wij aan om het aanbouwjaar te combineren met maïsteelt. Pas vanaf het derde jaar behaal je de maximale opbrengst, 18 tot 22 ton per hectare.”
“Eigenlijk heb je alleen drijfmest nodig en gewasbeschermingsmiddelen gedurende de eerste 2 jaar, deze gewasbeschermingsmiddelen zijn vooral voor de maïs. Je kunt het ook zonder gewasbeschermingsmiddelen (dus biologisch) telen, maar dan kun je het niet combineren met maïs.” 

“Het is een goedkope teelt”, vervolgt Peter. “De kosten voor het verbouwen zijn laag en omdat het een meerjarig gewas is bespaar je veel kosten ten opzichte van eenjarige teelten.”

Toepassingen: ruwvoer, biogas, vezels en zelfs voor de pelletkachel

Peter zegt: “Zonnekroon is een energiegewas en zeer geschikt voor bodemverbetering of koolstofopbouw in de bodem. Vroeger werd het gebruikt voor ruwvoer en dat kan natuurlijk nog steeds. Tegenwoordig wordt het ook veel toegepast in biovergisters en voor de vezels. Het product is zeer geschikt om er papier, consumentenverpakkingen of bouwmateriaal van te maken. We hebben het zelfs getest voor pelletkachels en spuitgietproducten, de eerste resultaten zagen er veelbelovend uit.”

“De opbrengst van zonnekroon in biovergisters is bijna hetzelfde als maïs”, aldus Peter. “Als we kijken naar de opbrengst voor de vezels, dan ligt de prijs rond €110,- per ton droge stof (juli 2022).”

Heb je interesse in dit gewas? Onderzoek eerst of het gewas bij jou als ondernemer en bij jouw bedrijfsvoering past. Past het bij jouw wensen en ambities? Laat je vooraf goed informeren.

Zonnekroon vs maïs

“Zonnekroon kun je vergelijken met maïs, maar de conclusie is wel afhankelijk van de toepassing. Als je het toepast voor biogas is de opbrengst 90% tov maïs. Het verschil is dat zonnekroon meerjarig is en maïs eenjarig. Als we kijken naar de opbrengst van ruwvoer, dan zien we dat zonnekroon 20% minder per ton opbrengt dan maïs. Uiteraard staan de teeltkosten hier wel tegenover.”

Vol met insecten

“Onze zonnekroon staat momenteel volop in bloei”, zegt Peter. “Als je langs onze demovelden loopt zie je dat het vol zit met insecten, je ziet veel sluipwespen, bijen en vlinders. Vanwege de vorm van het blad houdt het gewas veel water vast, je ziet echt dat insecten en vogels hiervan drinken. Vanwege de hoogte is het ook een ideale plek voor kleine zoogdieren om in te schuilen. Voor grotere dieren, zoals reeën, is het gewas daarentegen wat te compact en daarom minder geschikt als schuilgewas. Het draagt bij aan meer biodiversiteit en is daarom goed voor ons allemaal.”

Certificaten

“Wij werken aan een systeem met certificaten (NFT’s). Bij de start van je deelname doen we een 0-meting en vervolgens kijken we wat je vastlegt. Bij Duitse boeren zien we dat dit in de bodem tussen de 6 en 8 ton per hectare is. De prijs wordt bepaald door middel van vraag en aanbod”, aldus Peter.

Programma Biodiversiteit

Dit artikel is geschreven in het kader van het programma Biodiversiteit van LTO Noord. LTO Noord hecht veel waarde aan toekomstbestendige bedrijfsvoering, waarbij ondernemerschap en verdienvermogen centraal staan. De implementatie van biodiversiteit in de bedrijfsvoering is één van de vele manieren om bedrijfsvoering toekomstbestendig te maken. Middels dit artikel willen wij informeren over (financiële) mogelijkheden van zonnekroon.