Bij monovergisting komt gas en digestaat vrij. In Vruchtbare Kringloop Zuid Holland wordt onderzocht of de toepassing van digestaat in diverse gewassen een positief effect heeft op bodem en gewas. In dit artikel een korte uitleg van het mestvergistingsproces.

Monomestvergisting is het proces waarbij bacteriën in de mest gas produceren. Dat gas wordt afgevangen en opgeschoond tot eenzelfde kwaliteit als aardgas. Toch is de echte opmars van vergisting van dierlijke mest in Nederland (nog) niet tot stand gekomen, er draaien diverse installaties verspreid over het land. Het aantal bedrijven in Nederland dat daadwerkelijk op het eigen erf mest vergist is onbekend,. Het is namelijk niet duidelijk welke bedrijven een installatie hebben en of dit een monomestvergister (100% mest) is of een covergister (combinatie van mest en reststromen). Cijfers over de wereldwijde toepassing zijn er niet.

Energie uit mest halen is een complex proces en kent verschillende stadia. Vergisting kan op twee manieren. Door louter dierlijke mest in de vergister te pompen, de zogeheten monovergisting met mest van rundvee, pluimvee of varkens. Of als covergisting door naast de dierlijke mest ook resten van fruit, bermgras, maar ook suiker en vetten toe te voegen. Het toevoegen van producten stimuleert de gasproductie in de vergister, maar dit betekent wel dat die extra producten uit de voedselketen gehaald worden. Het is dus een afweging of de gasproductie dat waard is.

Hoe gaat het vergisten in zijn werk? De mest van bijvoorbeeld koeien wordt in de ideale situatie direct verpompt naar de monomestvergister. In deze vergistingsinstallatie is de temperatuur relatief hoog, minimaal 40⁰C – 60⁰C. Dit wordt warme vergisting genoemd. Koude vergisting vindt plaats als de temperatuur door het proces zelf wordt beïnvloed en fluctueert, en dus niet door de installatie op een constante temperatuur wordt gehouden. Deze temperatuur zorgt ervoor dat de bacteriën in de mest gaan werken. De bacteriën in de mest zorgen voor de vergisting van de mest. Bij deze vertering komt gas vrij, het biogas. Het geproduceerde gas kan op verschillende manieren worden gebruikt:

• Het gewonnen biogas wordt opgeschoond en opgewerkt tot een kwaliteit die vergelijkbaar is met aardgas. Het gas wordt ingevoegd op het aardgasnetwerk.
• Een andere manier om het gewonnen biogas te verwaarden is door het te verbranden. In generatoren (WKK installaties) wordt dit gas verbrand. Bij de verbranding van het gas komt energie vrij in de vorm van elektriciteit, dat kan worden geleverd aan het elektriciteitsnetwerk. Een deel van de warmte wordt gebruikt om de temperatuur in de vergistingsinstallatie op peil te houden of het digestaat te verwarmen.

Naast gas ontstaat bij het vergistingsproces digestaat. Digestaat is een meststof die sneller voedingsstoffen afgeeft dan onbewerkte dierlijke mest. Gewassen die mogelijk baat hebben bij bemesting met digestaat in plaats van drijfmest zijn aardappelen en maïs. In Vruchtbare Kringloop Zuid Holland wordt onderzocht of de toepassing van digestaat in diverse gewassen een positief effect heeft op de bodemkwaliteit, het bodemleven en het gewas.

Over het project Vruchtbare Kringloop Zuid-Holland
Vruchtbare Kringloop Zuid-Holland is een experimenteertuin, waarin boeren en tuinders met elkaar kringlooplandbouw realiseren. Bodem, nutriënten en biodiversiteit staan daarin centraal.

Het project wordt mede mogelijk gemaakt door Provincie Zuid-Holland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.