Afgelopen vrijdag stuurde minister Van der Wal het RIVM rapport door naar de Tweede Kamer met daarin een update van de KDW op de stikstofreductiedoelen. Van een aantal habitattypen en leefgebieden zijn de KDW’s naar beneden bijgesteld.

Ook heeft AERIUS een update gekregen en is aangepast naar de nieuwste inzichten op het gebied van emissie en depositie. Onder de streep zorgt dit voor een bewegend onhaalbaar doel waar agrarisch ondernemers onmogelijk aan kunnen voldoen. Een reactie LTO op de nieuwe berekeningen:

Het RIVM heeft berekeningen gemaakt met de laatste inzichten. De opgaven kunnen daarmee van jaar tot jaar aangescherpt of afgezwakt worden. Deze aanpassing kan lokaal tot + 200 mol of – 200 mol verschil maken. Bij alle berekeningen wordt er vanuit gegaan dat het buitenland ook hun emissie sterk reduceert. Als het buitenland minder of meer reduceert dan voorspelt, vergroot of verkleint dat de Nederlandse opgave. Daarmee wordt de 74% hectares stikstofgevoelige onder de KDW een sterk bewegend doel en weten sectoren nooit waar ze aan toe zijn. Uit de berekeningen blijkt dat de opgave, dat in 2030 74% van de stikstofgevoelige natuur de KDW niet meer overschrijdt, niet meer realistisch is. Met dezelfde inspanning (50% reductie van emissie) is berekend dat nog slechts 40% van het areaal Natura2000 onder de KDW terecht komt.

Onhaalbare doelen

Bijzonder is wel dat het RIVM alleen scenario’s ontwikkeld heeft voor de landbouw. Het is  evenwichtiger om ook aan andere sectoren extra reductie toe te rekenen in de diverse scenario’s. Het kabinet wekt daarbij opnieuw de indruk dat er vooral maatregelen in de veehouderij nodig zijn en dat de rest van de economie geen bijdrage hoeft te leveren.

Zelfs met 80% reductie van stal- en veldemissies, haalt de sector doelstellingen niet. Dit  scenario zou betekenen dat er niet alleen een volledige sanering van de veehouderij komt, maar het ook nauwelijks nog mogelijk is om plantaardige gewassen te telen.

Voorstel: KDW uit de wet

LTO heeft daarom het voorstel ontwikkeld om de KDW uit de wet te halen en toe te gaan naar het sturen op emissiereductie (lees hier het voorstel). Agrariërs horen alleen afgerekend te worden op hun bijdragen aan de stikstofemissies en niet afhankelijk te zijn van theoretische exercities en modelberekeningen, die jaarlijks sterk kunnen fluctueren.

Het aanstaande kabinet moet voortvarend aan de slag met het voorstel om de KDW uit de wet te halen, zoals ook de inzet is van het hoofdlijnenakkoord. Het voorstel van LTO behelst in hoofdlijnen;

• Vervangen van de KDW in de wet door een substantiële emissiereductie per hoofdsector (landbouw, energie, verkeer, etc).
• Uitgaan van het verslechteringsverbod in plaats van goede staat van instandhouding.
• Extra onderzoek naar droge depositie. Omdat uit onderzoek van het RIVM in Solleveld naar voren kwam dat de droge depositie 2,4 keer lager was dan ingeschat.
• Emissiereductie per hoofdsector vertalen naar een opgave per bedrijf, afhankelijk wat andere maatregelen opleveren (zoals verlies derogatie, LBV+ en LBV).
• Op basis van een integrale afweging tussen alle doelen (natuur, water, landbouw) kunnen dicht tegen Natura 2000 gebieden aan, verdergaande reducties worden afgesproken in de GGA’s.
• Een geborgde emissiereductie zorgt ervoor dat additonaliteit voldoende is ingevuld en er weer extern gesaldeerd kan worden.
• Een geborgde emissiereductie zorgt er tevens voor dat er een rekenkundige ondergrens/drempelwaarde ingevoerd kan worden.

Bij dit voorstel horen een aantal randvoorwaarden om tot een goede invulling te komen:

• Een redelijke overgangstermijn (afhankelijk van de opgave 2035 of 2040)zodat bedrijven hun investeringsritme er op af kunnen stellen.
• Er een zorgvuldige integrale BBT afweging plaatsvindt, dus ook gekeken wordt naar de opgaven waaronder klimaat en dierwaardige veehouderij. Bij een BBT afweging hoort een sociaal economische afweging.
• Innovatieve systemen weer vergund kunnen worden
• Verantwoordingssystemen juridisch geborgd zijn zodat managementmaatregelen ingezet kunnen worden om de beoogde reductie te halen.
• Zie innovatie en ontwikkeling van individuele bedrijven (door rechten-stelsels komen er geen dieren bij, ze gaan er alleen maar af) als een kans en niet als een bedreiging.

Met bovenstaande voorstel krijgen agrariërs weer langjarig perspectief