We spraken hierover met Rob van Leeuwen (eigenaar van PetaWatts) en Wouter Veefkind (programmamanager Energie & Klimaat, LTO Noord). Wouter en Rob geven twee tips in dit artikel.
De boerderij als groene energiecentrale
Op boerderijen zijn verschillende mogelijkheden om groene energie te produceren: zonnepanelen, boerderijwindmolens, biomassa voor de productie van biogas, warmteproductie met bio-wkk’s en terugwinning van restwarmte.
“Agrarische ondernemers die groene energieproductie willen realiseren lopen vaak tegen de beperkingen van ons elektriciteitsnet aan, netcongestie is inmiddels een bekend probleem. Maar er zijn wel mogelijkheden!”, zegt Wouter.
Tip 1: leg meer vermogen aan dan dat de aansluiting toestaat
“Je stroomaansluiting voor zonnepanelen, worden doorgaans gerealiseerd op basis van de grootte van je aansluiting. En daar ligt nou juist de kans”, zegt Wouter. “Het lijkt gek dat je veel teveel vermogen op het dak legt, maar zo gek is dat helemaal niet. De meeste dagen produceer je namelijk niet de volledige 100%, bijvoorbeeld in de winter in het geval van zonnepanelen. Of hele zonnige, windstille dagen in het geval van boerderijwindmolens.”
En wat als je teveel produceert? “Als je teveel produceert kun je twee dingen doen”, zegt Wouter. “Of je gaat schuiven in de vermogensvraag, denk aan: op een ander moment warm water maken, koelen of apparaten opladen. Of je gaat vermogen afschakelen. Dankzij slimme sturing, o.a. een energiemanagementsysteem, heb je daar zelf geen werk aan.”
Rob vult aan: “We adviseren om een energiemanagementsysteem te installeren die de productie regelt, zodat er nooit teveel geproduceerd wordt. Oftewel: de productie van de zonnepanelen en de windmolen worden terug geregeld wanneer er teveel wordt geproduceerd. Wanneer de prijs van elektriciteit hoog is kan het systeem beslissen om zoveel mogelijk te verkopen aan de energiemarkten. Dankzij deze flexibele toepassing van elektriciteitsprijzen vergroot je de financiële marges aanzienlijk.”
“Wist je dat volgens dit voorbeeld een paar procent afschakelen op goede dagen financieel voordeliger is dan jaarrond minder verdienen, omdat je eigenlijk niet op 100% capaciteit produceert?”, aldus Rob.
Tip 2: Neem een kleinverbruikersaansluiting in netcongestiegebied
“Zit je in netcongestiegebied, kies dan voor een kleinverbruikersaansluiting”, zegt Wouter. “Agrarische ondernemers met een kleinverbruikers aansluiting mogen terug leveren aan het net.”
“Je kunt kiezen voor een grootverbruikersaansluiting waarmee je meer mag produceren, maar dan loop je het risico dat je niet terug mag leveren aan het net. En 55 kW terug leveren met een kleinverbruikersaansluiting is nog altijd meer dan 0 kW terug leveren met een grootverbuikersaansluiting bij netcongestie.”
“Ook bij een kleinverbruikersaansluiting kun je 2,5 keer meer vermogen aanleggen dan dat de aansluiting toestaat, ook in dit geval adviseren wij het energiemanagementsysteem”, aldus Rob.
Zonnepanelen en boerderijwindmolens complementair
De inzet van boerderijwindmolens naast zonnepanelen is complementair, productie van windenergie en zonne-energie zit elkaar zelden in de weg. Wanneer het hard waait is het meestal bewolkt en schijnt de zon minder, bij een heldere lucht is er vaak minder wind.
Let op: kleine windmolens mogen niet in elke gemeente geplaatst worden op het erf. Informeer daarom eerst bij de gemeente.
PPS Energie en Landbouw
In de publieke private samenwerking PPS Energie en Landbouw onderzoeken we de mogelijkheden voor de landbouw om substantieel bij te dragen aan de energietransitie.
Slimme oplossingen op bedrijfsniveau bieden kansen voor agrarische ondernemers en helpen de benodigde netverzwaring en netcongestie te verminderen. Deze PPS geeft antwoord op de volgende vraag: hoe krijgen we zoveel mogelijk alle agrarische daken vol met zonnepanelen en zoveel mogelijk stroom uit (kleine) windmolens/biomassa, zonder dat netcongestie dit tegenhoudt. Dat is goed voor ons allemaal!
PPS Energie en Landbouw is een samenwerking tussen: LTO Noord, Alliander, Stedin, Windunie, PetaWatts, Wageningen University & Research en TNO. Het wordt financieel gesteund door o.a. de Topsector Agri & Food.