LTO Noord, BoerenNatuur en De Vlinderstichting vervolgen de unieke samenwerking en het monitoringsprogramma (BIMAG) waarbij boeren zelf vlinders in het agrarisch gebied monitoren.

Het aantal deelnemende boeren dat wil bijdragen aan het versterken van de biodiversiteit, neemt ook dit jaar weer toe.

Boeren zorgen voor beter inzicht in biodiversiteit
In 2017 is uit meerjarig onderzoek duidelijk geworden dat het aantal insecten in de afgelopen decennia sterk is afgenomen. Vrijwel alle in Nederland beschikbare trends van insecten zijn grotendeels gebaseerd op waarnemingen uit natuurgebieden en er waren weinig gegevens bekend vanuit weilanden en boerenerven. Om die reden hebben LTO Noord, BoerenNatuur en De Vlinderstichting in 2019 het Boeren Insecten Monitoring Agrarische Gebieden (BIMAG) opgezet, waarbij boeren zelf insecten in hun eigen agrarisch gebied monitoren.

BIMAG groeit
Het eerste jaar hebben 21 agrarische deelnemers meegedaan. Vorig jaar verdubbelde dit aantal en telden 42 deelnemers 6319 nachtvlinders en 1941 dagvlinders. Dit jaar tellen 82 boeren en tuinders vlinders. Opvallend is dat nieuwe deelnemers vaak zijn ‘aangestoken’ door een enthousiaste BIMAG-deelnemer uit eigen kennissenkring. Er waren dit jaar zelfs zo veel aanmeldingen dat er een wachtlijst is opgesteld, omdat de organisaties het belangrijk vinden om voldoende begeleiding te kunnen garanderen.

Conny Bloemhoff, melkveehoudster en deelneemster sinds 2021: “Aan soorten en massa vlinders kun je veel ontdekken over de leefgebieden en ecosystemen. Welke natuuringrepen werken voor ons agrariërs en wat is inpasbaar in de bedrijfsvoering? Hoe zorg ik voor bewustwording bij collega’s en mensen om ons heen? Deze vragen spelen al een langere tijd bij mij, door te monitoren krijg ik inzicht en heb een tool om mensen te betrekken bij mijn leerproces.” 

Nacht- en dagvlinders
Niet alleen zijn er dit jaar meer deelnemende agrariërs, ook is er een stijgende lijn te zien in het aantal deelnemers die naast nachtvlinders ook dagvlinders telt. De nachtvlinders worden geteld met behulp van LedEmmers. De boer plaatst de emmers aan het einde van de dag op drie plaatsen en met behulp van een lichtsensor gaan de ledlampen branden als de avond valt. De nachtvlinders worden hierdoor aangetrokken en belanden in de emmer. Bij het ochtendgloren zet de boer de vlinders op de foto, voordat ze weer ongeschonden kunnen  wegvliegen. In de dagvlindertelling loopt de agrariër wekelijks een route over het erf en turft zelf de vlinders die hij of zij waarneemt. 

Ursula te Brake, melkveehoudster en deelneemster sinds 2020: “Op onze boerderij werken wij hand in hand met de natuur. Meewerken aan BIMAG is een mooie gelegenheid om met behulp van de LedEmmers te ontdekken hoe het met de nachtvlinders in onze omgeving en op de boerderij gesteld is. Er vallen nog zoveel nachtvlinders te ontdekken! Iedere keer bij het openen van de LedEmmers, is het net of je een cadeautje uitpakt.” 

Landelijke spreiding
De tellingen vormen samen een steeds beter beeld nu de landelijke spreiding is toegenomen en de eerste deelnemers reeksen opbouwen van al drie jaar. In alle twaalf provincies zijn inmiddels vlindertellende boeren aanwezig uit diverse sectoren. Van fruitteler tot melkveebedrijf, gangbaar en biologisch, er is veel interesse. Zo startten dit jaar bijvoorbeeld een leghennenbedrijf en ook een geitenhouderij. 

Over het project
BIMAG is een meerjarig project, gestart in 2019. Het project is mede mogelijk gemaakt met financiering van het Ministerie van LNV. De cijfers laten zien dat agrariërs zelf, of in samenwerking met vrijwilligers, veel soorten vlinders waarnemen op het boerenerf. Door middel van monitoring krijgen agrarische ondernemers beter inzicht wat goed werkt voor de biodiversiteit op het erf en percelen. 

Foto: Jurriën van Deijk