Veel biodiversiteit heeft akkerbouwer Otto Willem Eleveld al in kaart gebracht op zijn bedrijf. Vogels, torren, kevers… Maar afgelopen jaar ging er een nieuwe wereld open voor de Drent: het nachtleven op zijn akkers. Als deelnemer van het project BIMAG telt hij tweewekelijks de nachtvlinders op zijn bedrijf.
Aan de rand van het dorp Hooghalen staat de boerderij van Eleveld. De oude stallen laten de geschiedenis zien van het bedrijf. Ooit gemengd en sinds de jaren ’70 gericht op de akkerbouw. Binnen in de boerderij wordt Elevelds passie al snel zichtbaar. Het kantoor hangt vol zelf geschoten foto’s van kraanvogels, kuifleeuweriken en vlinders. ‘De laatste jaren ben ik mij steeds meer aan het richten op natuurinclusieve landbouw,’ vertelt hij.
Dat LTO Noord lid Eleveld meer samenwerkt met de natuur, begon toen hij het bedrijf overnam vooral om een praktische reden. ‘Ik wilde een bedrijf zonder personeel. Ik ben bepaalde werkzaamheden gaan afstoten en een afwisselender bouwplan gaan gebruiken.’ Meer natuurinclusief boeren hielp hem om alleen te kunnen ondernemen.
Naast akkerbouwer is Eleveld is een fanatiek vogelaar. ‘Mijn trekker is mijn mobiele schuilhut. Vaak zet ik hem even stil om te kijken wat er dan weer tussen de aardappels zit.’ Toen Eleveld een aantal jaar terug startte met een biodiversiteitsproject was zijn nieuwsgierigheid gewekt om de bedrijfsvoering nog meer aan te pakken. ‘Ik zag wat je als boer kan doen om de biodiversiteit te bevorderen. Met elke verandering in mijn bedrijf ben ik nu bezig om het de vogels en natuur meer naar de zin te maken.’
Als Eleveld aan het werk is, ziet hij regelmatig vlinders vliegen over zijn akker. ‘Ik hoorde van een collega die meedeed aan het vlindertelproject BIMAG. Ik was meteen nieuwsgierig of er ‘s nachts veel vlinders zouden zijn op mijn terrein. Begin 2023 ben ik daarom gestart met BIMAG.’
In het project tellen 150 boeren en tuinders (nacht)vlinders op hun bedrijf. Een speciale emmer trekt ’s nachts vlinders aan en in de ochtend maakt de deelnemer een foto van elk individu. ‘Dat maakt het wel makkelijk. Ik kende eigenlijk geen enkele nachtvlinder. Dus je stuurt je foto’s onder de koffie in en De Vlinderstichting zorgt voor de naamgeving.’
Rik Wever is projectleider bij De Vlinderstichting en krijgt alle foto’s van Eleveld binnen. ‘Er zaten ook een paar zeldzame exemplaren tussen de resultaten van Eleveld. Een hele bijzonder is de bandvoorjaarsuil, een kleine bruine vlinder met een behaarde borst. Hij komt voornamelijk voor op de Veluwe en is binnen dit project nog maar op een ander bedrijf waargenomen in 2023. Echt een leuke vangst in Drenthe.’
Elke deelnemer heeft drie vangemmers, voor op het erf, in het land en in de buurt van een natuurmaatregel. ‘Naar die resultaten was ik erg benieuwd,’ vertelt Eleveld. Op een van zijn percelen heeft de Drenth een keverbank aangelegd, een verhoogde strook boordevol insecten als voedselbron voor akkervogels. ‘Na een jaar meten zag ik dat de meeste vlinders op dat stuk werden gevangen.’
Aanleg keverbank
‘Dat is iets wat we veel zien binnen dit onderzoek,’ licht Wever toe. ‘Eerder toonden we al aan dat de natuurmaatregelen die boeren nemen ook echt zin hebben. Je ziet hier meer nachtvlinders en meer soorten.’
‘Wat mij heeft verbaasd zijn de kleuren en variaties die al die nachtvlinders hebben,’ vertelt Eleveld blij. ‘Uiteindelijk heb ik dit jaar 246 vlinders in mijn emmer gehad met in totaal 59 soorten. Dat is niet alleen goed nieuws voor de natuur, maar ook voor mijn bedrijf. Nachtvlinders dragen namelijk bij aan de bestuiving van verschillende planten.’
‘Er zijn inderdaad steeds meer onderzoeken die aantonen dat nachtvlinders een belangrijke rol vervullen in de bestuiving van allerlei soorten planten, zowel overdag als ’s nachts,’ vertelt Wever van De Vlinderstichting. ‘Experimenten zijn gedaan met aardbeien en bramen. Het is goed mogelijk dat dit ook voor andere gewassen kan gelden. Vast staat dat nachtvlinders een positieve invloed hebben op de agrarische omgeving, blijkt uit Brits onderzoek.’
Enthousiast geworden? Het nieuwe telseizoen start binnenkort. Er zijn nog een aantal plaatsen beschikbaar. Alle boeren en tuinders, van fruitteler tot bollenkweker, kunnen zich aanmelden. Met dit project zie je wat er leeft op jouw bedrijf en breng je de biodiversiteit in het agrarisch gebied in kaart. Aanmelden kan tot 1 maart.