Op Texel hebben boeren geëxperimenteerd met het ondergronds opslaan van zoet water. Dit is een mogelijke oplossing voor het tekort aan zoetwater. Droogte en verzilting worden namelijk een steeds groter probleem. De resultaten laten zien dat de proef geslaagd is.
Een proefperceel waar het ondergronds opgeslagen water is hergebruikt om te irrigeren laat fors hogere opbrengsten zien.
“Ondergrondse opslag van zoetwater is daadwerkelijk een oplossing voor het vergroten van de zoetwaterbeschikbaarheid voor de landbouw. Dit is een belangrijke doorbraak”, aldus Jouke Velstra, directeur Acacia Institute.
“Als boeren en tuinders worden we al jaren geconfronteerd met steeds meer droogte en verzilting. Gelukkig zijn wij het gewend om oplossingen te vinden op grote veranderingen. Met zoetwateropslag kunnen we water opslaan dat valt wanneer het regent en gebruiken wanneer het nodig is. Ik ben trots op het succes van het project Zoete Toekomst Texel en hoop dat we het snel op grotere schaal kunnen toepassen”, zegt Dirk de Lugt, LTO Noord Voorzitter Texel.
Beschikbaarheid van zoetwater in de landbouw, bollen- en sierteelt staat onder druk o.a. door verzilting en klimaatverandering. In het bijzonder voor de akkerbouwers op Texel, omdat daar een permanentberegeningsverbod geldt en bovendien het grond- en oppervlaktewater vrijwel overal te zout is en daarmee ongeschikt is voor de landbouw. Er valt jaarlijks voldoende neerslag. Toch wordt de neerslag die valt in de natte periode wordt niet opgeslagen, maar door het waterschap weggepompt uit de sloten.
Op Texel is geëxperimenteerd met ondergrondse opslag van water voor later hergebruik in het project Zoete Toekomst Texel. De resultaten van een proefperceel met pootaardappelen waar geïrrigeerd is met het ondergronds opgeslagen water laten zien dat er sprake is van flinke meeropbrengsten (> 20%)/ha). Dit is ten opzichte van het referentieperceel waar niet geïrrigeerd is. Daarmee is bevestigd dat ondergrondse opslag een belangrijke bijdrage kan leveren aan de beschikbaarheid van zoetwater: droogteschade wordt voorkomen wat resulteert in meer opbrengsten.
Verder onderzoek en monitoring is nodig om te weten hoe het systeem zich in technisch opzicht gedraagt wanneer het toegepast wordt op grotere schaal. Daarmee wordt ook meer inzicht verkregen in kosten en opbrengsten voor verschillende teelten en hoe meerdere akkerbouwers kunnen samenwerken binnen zogenaamde Zoetwatercoöperaties. Deze Zoetwatercoöperaties gaan in de toekomst de opslagsystemen beheren en het water verdelen tussen de coöperatieleden.
Wij voeren het project uit samen met de ‘Boeren van Texel’ en Acacia Institute. Het project wordt mede gefinancierd door: het Waddenfonds, Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, LTO Noord Fondsen/Innovatiefonds, Gemeente Texel, de deelnemende agrariërs, Teso, KRIM en Texelfonds.