Agrariërs Mark Slot en Henk Broekman tekenden op 18 december 2024 de statuten voor de oprichting van de eerste Zoetwatercoöperatie op Texel. Dit gebeurde onder toeziend oog van notaris Marjon Hoogerheide, Hans Merton van Acacia Water en Dirk de Lugt, voorzitter van LTO Noord-afdeling Texel.
Op Texel maken boeren gebruik van een ondergrondse zoetwateropslag zoals gerealiseerd binnen het project Zoete Toekomst Texel. Afdelingsvoorzitter Dirk de Lugt: “Het is voor de boeren op Texel een bijzonder moment om de samenwerking in de zoetwatersopslag op deze manier te bekrachtigen. We kunnen op Texel redelijk goed omgaan met verzilting. Maar gezien de gevolgen van de klimaatverandering is de verwachting dat is de verwachting dat zoet water steeds belangrijker wordt. De zoetwateropvang die hier is aangelegd is een mooi voorbeeld van een innovatieve oplossing.”
Droogte en verzilting worden een steeds groter probleem voor de landbouw in Nederland en dus voor de voedselvoorziening. Dit, in het bijzonder voor de akkerbouwers op Texel, omdat daar een permanent beregeningsverbod geldt en bovendien het grond- en oppervlaktewater overal te zout is en daarmee ongeschikt is voor de landbouw. De Lugt: “Het is mooi dat twee ondernemers hun nek durven uit te steken en die kansen zien en oplossingen hebben voor de toekomst van de agrarische sector op Texel. Dan heb je een pilot nodig om ook ideeën uit te proberen. Ik vind het heel mooi om te zien dat dit nu ook echt van de grond komt.” De resultaten van de proefpercelen waar geïrrigeerd is met het ondergronds opgeslagen water laten zien dat er sprake is van flinke meeropbrengsten. Ondergrondse opslag kan een belangrijke bijdrage leveren aan het vergroten van de beschikbaarheid van zoetwater.
Het systeem voor de opslag van het water werkt en dat betekent dat er water beschikbaar komt voor de gewassen. Mark Slot: ”Volgend jaar kunnen we het opgevangen regen water ook op grote schaal teruggeven aan de aardappelen en dat vraagt aan de voorkant om heldere afspraken zodat Henk en ik samen de installatie kunnen beheren. Bijvoorbeeld als het gaat over het verdelen van de kosten. Als er bijvoorbeeld een pomp kapot gaat, moet wel duidelijk zijn hoe dat betaald wordt. Ook kunnen we landbouwkundig nu keuzes maken hoe de gewassen te bewateren, bijvoorbeeld met druppelirrigatie of peilgestuurde drainage. We hopen hiermee de vraag en het aanbod van het water beter op elkaar af te stemmen en te gebruiken.”
Na de ondertekening zal de zoetwatercoöperatie worden ingeschreven bij de KvK. De komende jaren wordt binnen het project Zoete Toekomst Texel ervaring opgedaan met het reilen en zeilen van zoetwatercoöperaties.
Meer info op zoetetoekomsttexel.nl