Je hebt 50 hectare land en 70 melkkoeien. Het bedrijf gaat goed, maar je bent altijd in voor nieuwe kennis. Hoe kun je toe met minder kunstmest? En kan de gezondheid van de koeien nog beter? Veehouder Peter Konijn uit Noordbeemster vroeg bodemcoach Joost van der Kroon met hem mee te kijken.

Het leverde hem vijf waardevolle adviezen op.

Veehouder Peter Konijn liep al wat langer rond met vragen. Over zijn kruidenrijk grasland en over de gezondheid van zijn vee: melkkoeien, jongvee en schapen. Hij hoorde op een bijeenkomst Joost van der Kroon, specialist in natuurinclusieve landbouw bij het Landbouwportaal Noord-Holland, spreken over de bodem. Dat lijkt me de juiste persoon om ons te adviseren, dacht hij. “Wij zijn zelf al jaren bezig met de bodem en Joost sprak echt mijn taal.” Een afspraak was gauw gemaakt.

Samen een ronde over het bedrijf

Peter en Joost namen de bedrijfsvoering van Konijn door aan de keukentafel en maakten een ronde over het bedrijf. Hoe zit de bodem in elkaar, hoe is de bemesting, hoe gaat het met de gezondheid van het vee? Het leidde tot heldere adviezen, waar Peter Konijn concreet mee aan de slag kon – en ook ging. 

Advies 1: Verminder kunstmest via kruidenrijk grasland
Peter Konijn wilde beginnen met kruidenrijk grasland. Onder andere om minder kunstmest te hoeven gebruiken. “Kruidenrijk grasland is een mooie eerste stap om je kunstmest gebruik te verkleinen,” zegt Van der Kroon. “Kruidenrijk grasland heeft geen kunstmest nodig. De klavers produceren de benodigde stikstof. Bovendien zijn de bloeiende planten beter voor de biodiversiteit.”

Bij veel grondsoorten is het best lastig om kruidenrijk grasland in te zaaien dat ook op termijn productief blijft. Van der Kroon: “Het begint met het optimaliseren van de bodem. Want de juiste aanpak is afhankelijk van de grondsoort. Daar moet je dus eerst goed naar kijken.”
 
Advies 2: Kunstmest op basis van ureum voor beter resultaat
Een belangrijke aanbeveling was om een ander soort kunstmest te gaan gebruiken: één op basis van ureum. “Die past veel beter bij de bodem en het bodemleven. Dat geeft betere resultaten, zoals meer eiwit in het gras. Dat waarderen ze ook in de melkfabriek, dus het levert meer geld op. Bovendien kost de productie van deze kunstmest minder CO2 ”, zegt Van der Kroon.

Peter Konijn besloot direct de proef op de som te nemen. “Ik kan er na een paar maanden nog geen harde uitspraken over doen, maar het lijkt goed. We hebben in elk geval beduidend minder CO2-uitstoot.”
 
Advies 3: Strooi kieseriet voor gezonder bodemleven
Een ander advies was om een aantal percelen rond de boerderij te bestrooien met kieseriet. Van der Kroon: “Kieseriet bevat magnesium en dat stimuleert de fotosynthese. De plant geeft dan meer energie aan het bodemleven. De bodemmicro-organismes maken dan belangrijke nutriënten beschikbaar voor de plant.”

Advies 4: Gebruik zeezout om opname mineralen te stimuleren
Peter Konijn gaf aan wat problemen met de gezondheid van de koeien te hebben. Ze komen jodium tekort, constateerde Van der Kroon. Daardoor worden mineralen en vitamines minder goed opgenomen. Zijn advies: geef ze gejodeerd zeezout. Konijn begon daarmee in maart dit jaar. Hij is er tevreden over. “We geven het ook aan het jongvee en het gaat allemaal op. Kennelijk is er behoefte aan.”

Advies 5: Vervang in ligboxen kalk door gesteentemeel
Van der Kroon had ook advies voor de ligboxen: strooi gesteentemeel tegen bacteriën in plaats van kalk. “Gesteentemeel bindt ammoniak, dus dat geeft minder uitstoot. Gesteentemeel voegt ook goede mineralen toe én is prettiger voor de uiers. Die zijn minder schraal.”

Tevreden

Peter Konijn is goed geholpen met alle adviezen, zegt hij. “Ik kan zelf veel ideeën hebben, maar met vreemde ogen erbij zie je meer. Joost is echt een praktijkman die goeie aanwijzingen heeft.”

Verder praten

Als het aan hem ligt praten ze nog een keer door. “Dat kan zeker”, zegt Van der Kroon. “Via het Landbouwportaal Noord-Holland is er een vervolg- of tweede gesprek mogelijk. Mooi is dat Peter heel open praat over zijn bedrijfsvoering, dan kan ik ook veel voor hem betekenen.”

Ook een afspraak maken?

Wil je ook een afspraak maken met Joost van der Kroon of een andere coach van het Landbouwportaal Noord-Holland? Kijk voor meer info op de website landbouwportaalnoordholland.nl. 

Bodemcoach Joost van der Kroon is zelf biologisch melkveehouder. Hij adviseert graag andere ondernemers over hun bedrijfsvoering “Ik kijk altijd naar het hele plaatje van het bedrijf, want alles hangt samen. Heb je bijvoorbeeld vragen over de gezondheid van je koeien, dan moet je ook kijken naar je bodem.”