Gert-Jan de Graaf: In dit project bezoeken we gezamenlijk veel veehouders om een gesprek over bodem te voeren. Bodem heeft vaak niet de eerste prioriteit bij onze deelnemers. Jij bent ook veehouder, wanneer kwam jij erachter dat de bodem zo belangrijk is?
Joost van der Kroon: “Ik ben inderdaad biologisch melkveehouder, maar ben van jongs af aan al geïnteresseerd in de bodem. Ik heb milieutechnologie gestudeerd en leerde zo over hoe processen in de natuur werken. Met het juiste bodembeheer kun je zoveel bereiken: betere gewasopbrengsten, maar het komt ook ten goede aan de gezondheid van je veestapel. Het begint allemaal bij de bodem, dat is je belangrijkste kapitaal.”
Gert-Jan: Hoe kunnen we agrariërs overtuigen om meer energie in die bodem te steken?
Joost: “Het is fijn dat we zelf uit de agrarische sector komen. Jij als boerenzoon, ik ben nog steeds actief als melkveehouder. Dat breekt makkelijk het ijs, want je weet waar je over praat en kent de dilemma’s op een bedrijf. Boeren merken dat en zijn eerder geneigd te luisteren. Wat ook helpt is dat we boeren praktische kennis geven over de bodem. Als je niet weet hoe bodemprocessen werken, wil je er ook geen energie in steken. Daar brengen we met dit project verandering in.”
Gert-Jan: Inmiddels hebben we al zo’n 15 afspraken met agrariërs binnen dit project gehad. Ik maak de afspraken met ze, maar jij voert als bodemexpert het gesprek. Hoe begin jij meestal?
Joost: “De connectie met de bodem heeft minder prioriteit, dus tijdens een bedrijfsbezoek bezoeken wel altijd een of twee percelen. Daar graven we een profielkuil en kijken naar de staat van de bodem. We bekijken eventuele verdichtingen, tellen de wormen, bespreken wat we zien. Dan ontstaat vanzelf een gesprek met de deelnemer.”
Gert-Jan: Gert-Jan: De overheid en zuivelindustrie vragen ook om een gezondere bodem. Boeren voelen de druk, maar weten vaak niet hoe en waar te beginnen. Wij bieden ze perspectief door behalve een gesprek ook een advies op maat uit te brengen. Ook helpen we bij de uitvoering van maatregelen.
Joost: “Precies, een adviesrapport met aanbevelingen dat je er altijd bij kunt pakken. Ook voor aanvullende vragen zijn we beschikbaar. Ik vind het belangrijk dat het advies bij de desbetreffende boer past. Er wordt ook veel aandacht besteed aan kruidenrijk grasland, maar alles begint bij een gezonde bodem wat ten goede komt aan het voedsel voor de koe. De mest van de koe draagt ook weer bij aan een gezondere bodem en zo is de kringloop rond.
Gert-Jan: Niet optimaliseren door quick-wins, maar door bodemprocessen te volgen.
Joost: Inderdaad, verbeter het bodemleven door mineralen toe te voegen en te voeden met organische componenten. Gebruik minder kunstmest, stimuleer biodiversiteit en vertrouw op de weerbaarheid van de bodem. Er zijn legio mogelijkheden om de bodem te versterken, maar het vergt een andere manier van denken. Daar helpen wij met dit project bij.
Meer informatie?
Het project De bodem als basis krijgt een vervolg dankzij financiering door waterschap Hollandse Delta. In het vervolg is onder meer aandacht voor verdiepingssessies over de bodem als basis. Deelnemen of meer informatie? Neem dan contact op met projectleider Gert-Jan de Graaf (gdgraaf@ltonoord.nl).
