Wielrennen en sierteelt zijn niet direct twee zaken die met elkaar in verbinding lijken te staan. Of wel? Rondom de Tour de France Femmes sloegen siertelers in het Westland de handen ineen voor een immense publieksactie.
De hijsbak aan de hoogwerker maakt zich langzaam los van de grond. ‘Meestal gebeuren er geen ongelukken’, zegt de operator grappend tegen de toch wat benauwd kijkende journalisten die in het bakje hebben plaatsgenomen. Als de bak 30 meter hoog in de lucht hangt, is het uitzicht over het Westland fenomenaal. De kassen, dorpen en Den Haag in de verte zijn goed te zien.
Maar waar het om draait, is het 1.000 vierkante meter grote bloemen- en plantenmozaïek dat is opgebouwd aan de voet van de hoogwerker, op een braakliggend perceel van Zentoo-kwekerij Denim Fleur in Naaldwijk. Maandag 12 augustus werd dit in beeld gebracht tijdens de openingsetappe van de Tour de France Femmes, die het Westland doorkruiste.
Vanaf de grond lijkt het een willekeurig neergezette verzameling bloemen en planten, vanuit de lucht is goed te zien dat een wielrenster in de gele leiderstrui van de Tour de France is uitgebeeld met de begeleidende tekst ‘Ode to HERoes’.
Het is een ode aan Mien van Bree, in 1915 geboren in het nabijgelegen Loosduinen. ‘Een pionier van het vrouwenwielrennen’, legt communicatieadviseur Arthur Schiphorst van Bloemenbureau Holland uit. ‘Zij werd in 1938 officieus de eerste wereldkampioen wielrennen bij vrouwen, maar haar titel is in Nederland nooit erkend.’
Wat heet, vrouwenwielrennen was in die tijd in Nederland verboden. Om deel te nemen aan wedstrijden, moest Van Bree uitwijken naar België. Ondanks haar succes had ze te maken met spot, laster en vooroordelen van toeschouwers en journalisten. Pas eind jaren vijftig werd wielrennen voor vrouwen officieel toegestaan in Nederland.
Keetie van Oosten-Hage voltooide tijdens de persbijeenkomst voorafgaand aan de etappe symbolisch het mozaïek door de laatste bloemen te plaatsen. Zij groeide uit tot een van de beste Nederlandse wielrensters ooit en werd 56 jaar geleden de eerste officiële Nederlands wereldkampioen wielrennen en won ook daarna vele nationale en internationale titels.
Voor extra zichtbaarheid van de actie plaatsten sierteeltbedrijven langs het parcours een spandoek met een afbeelding van het mozaïek dat na de etappe wordt omgedoopt tot openbare pluktuin. De rest van de gebruikte bloemen en planten wordt geschonken aan verzorgingstehuizen en ziekenhuizen.
Dat het bloemen- en plantenmozaïek in beeld kwam tijdens de etappe, was niet per se een uitgemaakte zaak. ‘We hebben alle feiten, cijfertjes en onze boodschap moeten aanleveren bij de UCI, de internationale wielerbond’, zegt Schiphorst. Die bond deelt deze informatie vervolgens met het productieteam dat de verslaglegging van de Tour de France Femmes verzorgt.
Dat uitgerekend de sierteeltsector in het Westland stilstaat bij de Tour de France voor vrouwen, is volgens Joyce Lansbergen niet vreemd. Zij is behalve directeur van LG Flowers ook voormalig topsportster. In het verleden schaatste en wielrende ze op de baan op hoog niveau. Rondom de touretappe door het Westland is ze uitgeroepen tot boegbeeld van de plaatselijke sierteeltsector.
Volgens Lansbergen is het in de sector net als bij de pioniers in het vrouwenwielrennen: je moet vechten voor je bestaan. Mede daardoor ziet de gerberakweker veel parallellen tussen topsport en ondernemen. ‘Het gaat om elke dag beter worden. Dat doe je als topsporter, maar ook als ondernemer. Op die manier kom je met elkaar vooruit en kun je verandering brengen’, licht ze toe.
‘Kijk naar het vrouwenwielrennen. Nog niet zo lang geleden fietsten de vrouwen voor een habbekrats. Nu hebben de toppers serieuze sponsordeals. Je moet dromen hebben, die helpen je om ergens te komen. Als je niet meer droomt, ben je kansloos. Als topsporter, maar ook als ondernemer’, vindt de directeur van LG Flowers.
Het initiatief om de sierteeltsector te promoten in relatie met de Tour de France Femmes is op typisch Westlandse wijze tot stand gekomen, zegt algemeen directeur Yvonne Watzdorf van Bloemenbureau Holland. ‘De mouwen opstropen en dingen regelen.’
In totaal zijn zo’n veertig bedrijven uit de omgeving betrokken geweest bij het maken van het mozaïek. Gezamenlijk leverden zij 65 vrijwilligers die meer dan 100.000 bloemen en planten hebben verwerkt in het tijdelijke kunstwerk.
‘Het enthousiasme was groot’, zegt Watzdorf. ‘Dan blijkt de trots op deze sector. We hopen veel consumenten te bereiken met deze actie en hopen het belang van de Nederlandse sierteelt voor de Nederlandse economie, de energietransitie, technologie en innovatie te kunnen aantonen.’
Lansbergen sluit zich daarbij aan. Het is daarbij volgens haar belangrijk om oog te hebben voor de consument en de blik niet te veel naar binnen gericht te hebben. ‘Soms hebben we te veel een telersblik, zijn we vooral bezig met wat er in de kas gebeurt en weten we niet goed wat er bij de consument leeft.’