Aanleiding:

LTO GV wordt door diverse partijen, met name gemeentes, benaderd met betrekking tot vraagstukken over energie. Gemeentes moeten doelstellingen realiseren op het gebied van de klimaatdoelen. Om eenduidig al deze partijen te benaderen, is het van belang onze visie als LTO GV duidelijk te hebben. 
Daarnaast wordt de agrarische sector zelf ook geconfronteerd met eisen en doelstellingen met betrekking tot hun energieverbruik. Dit vanuit wettelijke eisen of eisen die door ketenpartijen worden gesteld. 

Stand van zaken: 

Boeren en tuinders zijn betrokken bij 50 % van de duurzame energie opwekking in Nederland. En er is ruimte voor meer! 

Kaders: We sluiten grotendeels aan bij de energie-visie van LTO Noord. Daarnaast moet deze visie in overeenstemming zijn met de algemene visie van onze afdeling. Daarin hebben we geformuleerd dat wij gaan voor: 

• Gezonde en gewenste bedrijven in de Gelderse Vallei
• We vertegenwoordigen onze leden en informeren hen
• We dagen leden uit om hun bedrijven te blijven ontwikkelen met oog voor de markt en de omgeving
• We zoeken partners in de regio die ons en onze leden kunnen aanvullen 

Het Convenant Schone en zuinige Agrosectoren formuleert als doelstellingen: 

1. 20% duurzame energie in 2020
2. 2% energiebesparing per jaar 
    

Werkwijze:

In een tweetal sessies is nagedacht over de rol van LTO GV in het energievraagstuk. In deze sessies waren een drietal bestuursleden en 2 leden van LTO GV aanwezig, en zijn wij begeleid door Auke-Jan Veenstra, medewerker van LTO Noord met de portefeuille energie. 

Visie:

LTO GV stimuleert zijn leden om aan de slag te gaan met energie. Dit in het belang van de uitstraling en toekomstbestendigheid van onze bedrijven. Er ligt een maatschappelijke opgave, tevens zijn er eisen vanuit de overheid en afnemers. Tenslotte liggen er ook kansen voor extra verdiensten of besparingen. LTO GV wil hierin een verbindende rol spelen tussen diverse partijen en onze leden. 
De doelstellingen met betrekking tot reductie van energieverbruik zijn te bereiken door enerzijds energiebesparing en anderzijds energieopwekking. 
LTO Gelderse Vallei wil graag dat de agrarische bedrijven in de Gelderse Vallei in 2030 energieneutraal produceren. Bovendien willen wij dat de sector netto een leverancier wordt van duurzame energie. Wij sluiten ons hierbij aan bij de visie van LTO Noord regio Oost. 
Daarnaast is onze visie dat de landbouw een belangrijke bijdrage kan leveren in de omslag naar duurzame energie. Enerzijds door middel van energieproductie, maar mogelijk ook voor de opslag van energie. 

Besparing:

Op het vlak van besparing is nog veel winst te behalen. Maatregelen voor besparing van energieverbruik zijn meestal rendabeler dan investeringen in opwekking.  
Activiteitenbesluit 
In de wetgeving is vastgelegd in het Activiteitenbesluit dat bedrijven alle energiebesparende maatregelen moeten nemen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder. Deze maatregelen zijn vastgelegd op de zogenaamde Erkende Maatregelenlijst. (http://wetten.overheid.nl/BWBR0022830/2018-01-01#Bijlage10). Deze wetgeving is al langer van kracht, maar inmiddels wordt hierop ook gehandhaafd door de Omgevingsdienst. Deze verplichting geldt voor bedrijven met een jaarlijks verbruik van meer dan 50.000 kWh of meer dan 25.000 m3 aardgasequivalenten. Als LTO GV willen we ondernemers stimuleren om energiebesparende maatregelen te nemen. Ook ondernemers die dit niet verplicht zijn volgens het Activiteitenbesluit.  Diverse gemeentes hebben hiervoor al initiatieven genomen. Als LTO GV sluiten we hier bij aan en proberen onze leden te activeren door hen te informeren over de mogelijkheden. Een goed middel is een energie-scan. Deze vormt een goed uitgangspunt voor de te nemen maatregelen. Via diverse gemeentes wordt deze mogelijkheid aangeboden. Wij brengen deze in die gevallen onder de aandacht van onze leden. 
Besparing van energie is in veel gevallen ook financieel  interessant. Het is in die zin in het belang van onze leden om te besparen. Besparen is het eerste speerpunt als het gaat om de reductie van het energieverbruik. 

Opwekking: 

 Er zijn een aantal mogelijkheden om energie op te wekken.   

• Windenergie
• Zonne-energie
• Mestvergisting
• Zonneboilers
• Houtkachels 

Windenergie: 

Het plaatsen van windmolens dient alleen plaats te vinden met voldoende draagvlak in de omgeving. Dit vraagt om een afweging per initiatief. 
Kleine windmolens (capaciteit ca 30.000 WattPiek) zijn mogelijk een goede optie voor agrarische bedrijven, eventueel in combinatie met zonnepanelen.  
 

Zonne-energie: 

Voor het plaatsen van zonnepanelen voor zonne-energie moeten in de eerste plaats daken worden benut. Voor het plaatsen van zonnevelden op land dienen eerst ruimtes te worden gebruikt, welke niet in gebruik zijn (denk aan taluds, bermen en dergelijke). Het plaatsen van zonnevelden op landbouwgrond is een laatste optie en wordt door LTO Gelderse Vallei als onwenselijk gezien. 
Bezwaren tegen zonnevelden op landbouwgrond zijn: 

• Onduidelijkheid wat de gevolgen zijn voor de bodem op langere termijn
• Een grote invloed van buiten de landbouw op de grondmarkt, waardoor bedrijven worden belemmerd in hun ontwikkeling (door  ‘natuurlijk verloop’)
• Verdiensten op grond, buiten de agrarische activiteiten, hierdoor mogelijk meer leegstaande stallen (verrommeling van het buitengebied)
• Landbouwgrond speelt een grote rol in veel andere klimaat- en milieuvraagstukken, en dient daarom beschikbaar te blijven voor de landbouw.  Zie hiervoor ook de doelstelling voor de landbouw zoals geformuleerd wordt in het Klimaatakkoord (3,5 megaton reductie van uitstoot van broeikasgas door de landbouw, onder andere door efficiënt grondgebruik)

Op dit moment is er veel behoefte aan duidelijkheid en een beleid vanuit de regionale en plaatselijke overheden. Indien gemeentes toch ruimte willen geven aan het realiseren van zonnevelden op landbouwgrond, dan is het van belang dat er duidelijke kaders zijn, waarbinnen dit eventueel mogelijk is. Graag denken en praten we met de gemeentes mee over deze randvoorwaarden.  

Mestvergisting: 

Mestvergisting is een vorm van energieopwekking, welke tevens bijdraagt aan een oplossing voor de mestproblematiek. Mestvergisting kan een belangrijke bijdrage leveren aan de klimaatdoelstellingen. Het is daarom van belang dat hiervoor door gemeentes ruimte wordt geboden.  
 
Onze concrete acties: 

• Wij informeren leden actief over mogelijkheden rondom energiebesparing of  duurzame energieproductie. Denk aan EPK (EnergiePrestatieKeur), energiescans en dergelijke. Bijvoorbeeld via ledenavonden en nieuwsbrieven.
• Wij informeren leden actief over de wettelijke verplichtingen vanuit Wet Milieubeheer. (Activiteitenbesluit)
• Wij informeren onze leden over bijeenkomsten die worden gehouden met betrekking tot energiebesparing en/of –productie, en stimuleren hen om hieraan deel te nemen.