De vakopleiding Paddenstoelen bestaat nu een jaar en de eerste studenten zijn geslaagd. Zowel vertegenwoordigers uit de sector als studenten en coördinatoren van de opleiding zijn enthousiast. Voor de module die in het voorjaar van 2025 start kun je je nog aanmelden.
Door een afname in het aantal teeltbedrijven is de paddenstoelenteelt in de afgelopen vijftien tot twintig jaar verdwenen uit het reguliere onderwijs. Het aantal geteelde kilo’s product is in die periode echter enigszins stabiel gebleven, met name door schaalvergroting. LTO probeert daarom al jaren om de opleiding terug te krijgen, maar dit is een lang en onzeker proces. ‘Tegelijkertijd is de behoefte aan kennis er wel. Dus besloten we vorig jaar om de opleiding samen met Colland zelf op te zetten’, vertelt projectleider Robert Veenstra van LTO Noord.
Veenstra en medecoördinator Ko Hooijmans inventariseerden bij ondernemers uit de sector de behoeften en een klankbordgroep, samengesteld uit de verschillende deelsectoren, dacht mee over de inhoud. In september 2023 is de brancheondersteunende vakopleiding Paddenstoelen gestart met de eerste module: Vaktechnische teelt.
Ko Hooijmans en Robert Veenstra waren betrokken bij de ontwikkeling en coördinatie van de opleiding
Deze module richt zich op bedrijfsopvolgers, Nederlandse en Europese werknemers en zij-instromers. Doel is continuïteit door kennisoverdracht, waarbij theorie direct toepasbaar is in de praktijk. De module Vaktechnische teelt wordt nu opnieuw aangeboden en zit al vol. In mei van dit jaar ging ook de tweede module (Ondernemerschap & Werkgeverschap) van start. Deze module wordt opnieuw aangeboden in het voorjaar van 2025, er zijn hier nog wel plaatsen vrij.
‘De paddenstoel is van oudsher een hoogwaardig product. Zonder voortdurende ontwikkeling dreigt de sector te stagneren. Een investering in kennis, bijvoorbeeld door deze opleiding te volgen, zorgt ervoor dat de sector groeit en relevant blijft, ondanks de vele uitdagingen’, licht Hooijmans toe.
Van de vijftien deelnemers die met de eerste module zijn gestart, zijn er nu veertien geslaagd. Van de negen deelnemers van de tweede module zijn tot nu toe vijf geslaagd, de andere vier moeten nog een onderdeel inhalen. De eerste vier studenten die zowel de eerste als de tweede module hebben afgerond zijn onlangs ook geslaagd.
Gerd-Jan Hooijmans nam deel aan de opleiding
Gerd-Jan Hooijmans is een van de vier deelnemers die beide modules succesvol heeft doorlopen. De 23-jarige potentiële opvolger van het substraatbedrijf van zijn ouders is enthousiast. ‘Ik zit sinds begin dit jaar fulltime in het bedrijf van mijn ouders. Ik heb wel zeven jaar vakantiewerk gedaan, maar ben toch redelijk nieuw in de sector. Deze opleiding leek mij een mooie basis. Ondanks dat we zelf niet telen is de opleiding heel geschikt gebleken voor mij. Zo weet ik wat bij telers, onze klanten, speelt. Doordat er steeds een stukje van de teelt werd uitgelegd, kreeg je ook meteen een beeld van de diversiteit in de sector’.
Een van de medewerkers van Arjan Stello, lid van de LTO-vakgroep Paddenstoelen, volgt de opleiding ook. ‘Het is zo belangrijk dat we jonge mensen enthousiast houden voor de sector. Voorheen brachten de ouders binnen het familiebedrijf hun kennis over op de volgende generatie. Door schaalvergroting is echter meer behoefte aan medewerkers op managementniveau en in het middenkader. Voor die mensen is het fijn dat deze opleiding er is. En studenten bouwen meteen een netwerk op om kennis te blijven uitwisselen.’
Arjan Stello is lid van de vakgroep Paddenstoelen
Deelnemers waarderen het interactieve karakter van de opleiding, waarbij ze op hoog niveau met elkaar kunnen sparren en inzichten kunnen delen. ‘De helft van de tijd zijn we met elkaar aan het discussiëren en kennis aan het uitwisselen. Dat is fantastisch’, licht Gerd-Jan Hooijmans toe. Ook Veenstra vindt dat mooi om te zien: ‘De paddenstoelensector is van nature niet heel erg van het delen van kennis. Maar in deze opleiding wordt juist enorm veel gedeeld en uitgewisseld’.
Gerd-Jan Hooijmans raadt de opleiding aan iedereen aan. ‘We zijn afhankelijk van elkaar. Het is uniek dat we dit als sector zelf op poten hebben gezet en onderling nu zoveel kennis uitwisselen. We maken op deze manier elkaar sterker en daarmee hele sector.’
Veenstra heeft inmiddels de eerste evaluaties over de opleiding binnen. ‘Daar word ik blij van. Ze geven gemiddeld een rapportcijfer van een 8 per bijeenkomst. Het enige punt van kritiek is dat de bijeenkomsten soms te kort zijn. Maar dat zie ik als een goed teken.’
De brancheondersteunende vakopleiding Paddenstoelen bestaat uit twee modules. Die zijn los te volgen, net zoals de de onderwerpen binnen de opleidingen. Bij de module Vaktechnische Teelt komen alle facetten aan bod voor de teelt van paddenstoelen en de basis voor compost. Deze richting wordt uitgevoerd door Mushroom Office. De module Ondernemerschap & Werkgeverschap wordt gegeven door personen binnen de paddenstoelgelieerde bedrijven. Hierbij kan gedacht worden aan thema’s als teeltstrategie, leidinggeven, een ondernemersplan maken en veiligheid. De deelnemers ontvangen een certificaat na het succesvol afronden van beide onderdelen. Aanmelden kan via werkgeverslijn.nl/vakopleiding.