52 procent van de 275 agrarische studenten die mee hebben gedaan aan een onderzoek naar mentale gezondheid, ervaart hun mentale gezondheid als goed. ‘Maar dit onderwerp speelt wel degelijk onder agrarische jongeren’, weet student Thirza Bosman van Aeres Hogeschool Dronten. Om er meer over te weten te komen, deed zij haar afstudeeronderzoek naar dit onderwerp.

Thirza Bosman deed haar afstudeeronderzoek naar de mentale gezondheid van agrarische studenten

Bosman, vierdejaarsstudent Bedrijfskunde en Agrifoodbusiness, deed haar afstudeeronderzoek in opdracht van Taboer. Dit een initiatief van LTO Noord, ZLTO en stichting Zorg om Boer en Tuinder. ‘De mentale gezondheid onder agrariërs is een onderwerp dat mij altijd al aansprak’, geeft Bosman aan. ‘Wat gaat er in iemand om? Hoe reageert iemand op een bepaalde situatie? En welke hulp heeft iemand daarbij nodig?’

Bosman merkt, ook in haar eigen omgeving, dat er nog steeds een taboe op dit onderwerp heerst. ‘Ook onder studenten in het agrarisch onderwijs’, weet zij. ‘De agrarische sector is een sector van hard werken, zelfredzaamheid, doorgaan en nuchterheid. Er wordt niet tot nauwelijks gesproken over gevoel. Vaak pas als de druppel de emmer doet overlopen. Als iemand zijn of haar hart lucht, zit het probleem al op een zekere hoogte.’

Signalen oppikken

Voor haar onderzoek sprak Bosman docenten en zorgmedewerkers op agrarische onderwijsinstellingen en zette ze een enquête uit onder agrarische studenten op diverse scholen. ‘Vanuit Taboer wilden ze graag meer inzicht in de mentale gezondheid van agrarische jongeren en met mijn afstudeeronderzoek kon ik daar mooi op inhaken. Die was er namelijk op gericht hoe onderwijsinstellingen en andere organisaties de behoeften van agrarische studenten op het gebied van mentale gezondheid effectief kunnen ondersteunen.’

Uit haar vooronderzoek en gesprekken met onderwijsinstellingen werd duidelijk welke factoren invloed hebben op de mentale gezondheid. ‘Bedrijfsovername, financiën, de veranderende wet- en regelgeving, onzekerheid in de sector, maar ook de studiedruk in combinatie met een agrarisch bedrijf zijn belangrijke factoren’, weet Bosman.

‘De eerste signalen die scholen oppikken zijn gedragsverandering, zoals het niet aanwezig zijn bij de lessen.’ Volgens Bosman hebben een aantal scholen inmiddels een zorgteam samengesteld en een psycholoog aangenomen. ‘Daar maakt 21,9 procent van de studenten gebruik van. Schaamte, geen tijd, de ‘het komt wel goed’-mentaliteit en niet weten dat zij hulp kunnen krijgen, zijn belangrijke redenen om hier geen gebruik van te maken.’

Maar er is wel degelijk behoefte aan meer ondersteuning en aandacht op het gebied van mentale gezondheid. ‘Vooral de stikstofdiscussie heeft voor veel frustratie en onzekerheid gezorgd.’ Bosman denkt dat Taboer op dit vlak een hele goede rol kan pakken.

Gastlessen

‘Niet alle scholen hebben een zorgteam en/of psycholoog in dienst, omdat niet alle scholen vinden dat zij die verantwoordelijkheid hebben. Taboer geeft al gastlessen over dit onderwerp en heeft een onderwijsmodule ontwikkeld. Een mooie ontwikkeling. Het onderzoek geeft namelijk als aanbeveling docenten training en ondersteuning te bieden om signalen van mentale gezondheidsproblemen te herkennen en effectief te reageren.’