‘Ik hoop dat jullie vanavond mee hebben gekregen wat er nodig is voor de tuinbouwondernemers om de toekomst in te kunnen. Jullie zijn hier een belangrijke schakel in’, sprak Rian Verwoert – voorzitter van Greenport Gelderland – de politici toe bij het Gelders tuinbouwdebat op donderdag 2 maart.
In aanloop naar de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de waterschappen organiseerden Greenport Gelderland, LTO en Glastuinbouw Nederland een debatavond. In het Laanboomhuis in Opheusden kwamen tuinbouwondernemers en politici uit het Gelderse tuinbouwgebied samen om actuele thema’s, zoals ruimtelijke ordening, energie, verduurzaming en werkgelegenheid te bespreken. Tijdens het debat – dat werd geleid door Omroep Gelderland presentator Erik van der Pol – legden vijf ondernemers uit verschillende tuinbouwsectoren stellingen en vragen voor aan 10 politici.
Een van de ondernemers die een vraag bij de politici neerlegde was Rick van de Werken, een 26-jarige chrysantenteler uit Zaltbommel. Hij sneed de onderwerpen energie en waterstofnetwerk aan. ‘Help ons aan een beter energienetwerk en een waterstofnetwerk’, vroeg hij. De ondernemer legde uit dat het hebben van een elektriciteitsnetwerk met voldoende capaciteit noodzakelijk is om de transitie van gas naar elektra door te gaan. Ook vertelde hij over de mogelijkheden van warmtewinning in de kas, zoals het koppelen van warmtenetten om de gebouwde omgeving waar nodig van warmte te voorzien.
De politici waren blij verrast over de mogelijkheden en innovaties in de glastuinbouw, al waren er ook partijen bij die nog wat onderzoekend waren. Zo stelde Judith Westerink van CU: ‘Als het gaat om energie en energietransitie dan is de eerste opgave energiebesparing. Het zoeken naar alternatieven is ook superbelangrijk, maar dat komt na besparing.’ Bart Kuijer van PvdD ging daarin mee: ‘De energietransitie en het vergroten van het energienetwerk kosten ontzettend veel geld en menskracht. Daarom moeten we keuzes maken waar we dat netwerk voor willen gebruiken.’
Elmar Theune van Volt ziet kansen in de sierteeltsector. ‘Dit zijn sectoren die in principe warmte kunnen oogsten. Richt je als glastuinbouwer vooral op de opslag van energie in de zomer en zorg dat je dit in winter kan gebruiken’, stelde zij.
Een ander onderwerp dat ter sprake kwam was het toekomstsperspectief van solitaire bedrijven. ‘Als solitair bedrijf kan je niet samenwerken met andere bedrijven op onder meer het gebied van arbeidshuisvesting en energie’, stelde Roland Meeuwsen – een potplantenkweker uit Ressen – met enige bezorgdheid. Daarom vroeg hij aan de politici of er toekomst is voor solitaire bedrijven en hoe een solitair bedrijf in een concentratiegebied terecht komt.
‘Ik kan me voorstellen dat het op termijn beter is als een solitair bedrijf in een concentratiegebied zit’, reageerde Jan Daenen van PvdA. Lara Minnaars van LP GLD vond dat de provincie hierbij de regie moet nemen. ‘De komende jaren hebben we een ruimte-uitdaging. De tuinbouw en de economische ontwikkeling zijn net zo goed onderdeel als bijvoorbeeld duurzaamheid. De tuinbouw moet een duidelijke rol en positie krijgen’, vertelde ze. Elmar Theune van Volt stelde dat we ons niet alleen moeten laten leiden door omwonenden, maar ook de volgende generaties en het toekomstperspectief in het oog moeten houden.
Naast deze twee ondernemers legden ook Jan Dekker – laanboomkweker in Dodewaard, Roy De Kat Angelino - fruitteler in Kesteren, Arjan Stelloo – champignonkweker in Hoenzadriel en Hannes van Hemert – champignonkweker in Rossum - hun vragen en zorgen over onder meer arbeidskrapte, het opleiden van nieuwe werknemers, afzetprijzen, de import van fruit en ruimtelijke ordening voor aan de politici.
Nadat alle ondernemers, politici en publiek uit de zaal gedebatteerd hadden, sloot Rian Verwoert – voorzitter van Greenport Gelderland - de avond af. ‘Er is heel veel gezegd en we hebben ondernemers gehoord die staan voor hun bedrijf. Het grote verschil tussen ondernemers en politici is de snelheid waarin ze reageren. De snelheid waarmee de politiek bedreven wordt, overleven bedrijven niet. Dit toont aan dat ondernemers heel veel innovatiekracht hebben om nieuwe stappen te bedenken en zetten om verder te gaan. Jullie zijn als politici een belangrijke schakel om deze stappen en innovaties mogelijk te maken’, aldus Rian.