Een van de sprekers op het jaarcongres van LLTB was Jonathan Holslag, Belgisch politicoloog en China-kenner. Hij hield een boeiend betoog en deelde zijn analyse over de politieke agenda van een aantal grootmachten. Daar sprak hij ook zijn zorgen over uit en die deel ik. Xi Jinping, Narendra Modi en Donald Trump zijn leiders van grootmachten met enorme inwonersaantallen. Ter beeldvorming; China en India hebben een kleine anderhalf miljard inwoners, per land welteverstaan. De Europese Unie daarentegen heeft er nog geen vijfhonderd miljoen.
Vanuit een welvarend Europa beseffen we vaak onvoldoende welke uitdagingen er liggen in landen als China en India. Daar beseffen ze dat wel. Het gaat om een enorme bevolking, die ook nog eens groeiende is, en een lager welvaartsniveau. Strategie van die landen is, streven naar onafhankelijkheid. Trump formuleert dat in een bekende oneliner: ‘America first’.
Wat we zien is dat grootmachten een protectionistisch beleid voeren, waarbij de nadruk ligt op zelfvoorzienendheid. Ofwel, voedsel kunnen produceren voor de eigen bevolking en directe toegang hebben tot kritische grondstoffen. Kijken we naar Europa, dan zien we dat wij andere discussies voeren en lidstaten aan micromanagement doen. Zij realiseren zich onvoldoende wat de impact is van beleid op andere continenten.
Bij de wederopbouw halverwege de vorige eeuw zagen we in Europa wel bereidheid tot samenwerking. Dat is succesvol geweest, maar ondanks dat lijkt de bereidheid om samen te werken nu verder weg te drijven. Jonathan Holslag zei daarover: ‘Ik vrees dat dat de piek van Europese eenheid achter ons ligt’.
Ik maak een vergelijking met de belangenbehartiging van de Nederlandse land- en tuinbouw. Wereldwijd wordt naar ons gekeken. Dat is niet toevallig. Dit komt door de samenwerking binnen de landbouw en in ketens. Laten we ons dat beseffen. Vanuit een groter perspectief bezien, is verenigd zijn harder nodig dan ooit.