Zonder derogatie worden tekortkomingen van het perceel nog eerder zichtbaar, stelt agrariër William Nillesen. Zijn boodschap aan collega-ondernemers: ‘Blijf goed voor de bodem zorgen, houd je kennis op peil en probeer ervaring op te doen met alternatieven.’
‘Kruidenrijk grasland bevat voldoende eiwit, we voeren veel vers gras door stalvoeren’
Nillesen is met zijn bedrijf gevestigd in het Gelderse Groesbeek. Samen met familieleden runt hij een melkvee- en akkerbouwbedrijf en een multifunctionele tak. De afbouw van derogatie heeft invloed op de bedrijfsvoering, ervaart hij. ‘We moeten nu veel mest afvoeren. Gelukkig kunnen we de mest, dankzij naburige akkerbouwers, kwijt in de regio. Maar het is natuurlijk wel zuur dat je voor het afvoeren van mineraalrijke dierlijke mest moet betalen om vervolgens kunstmest aan te kopen.’
Zonder derogatie worden tekortkomingen van het perceel nog eerder zichtbaar, merkt de ondernemer. ‘Achterblijvende productie wordt immers niet meer gecompenseerd met de extra nutriënten uit de mest. Goed boerenvakmanschap blijft dus belangrijk.’
Als een van de compensatiemaatregelen die boeren zouden kunnen uitvoeren, noemt Nillesen de toepassing van kruidenrijk grasland. ‘Kruidenrijk grasland is een mooie manier om kunstmest te verminderen. Dat geldt ook voor grasklaver. Vooral vlinderbloemigen als klaver dragen daaraan bij. Ten opzichte van de periode met alleen Engels raaigras geven we nu alleen nog drijfmest en de helft van de kunstmestgift bij de eerste snede. De rest van het jaar geven we alleen drijfmest.’
Door het wegvallen van derogatie wordt de gift uit drijfmest afgebouwd van 230 kilo naar 170 kilo per hectare per jaar. ‘Dat gat mag je opvullen met kunstmest’, weet Nillesen.
‘Omdat kruidenrijk gras in tegenstelling tot Engels raaigras geen stikstofkunstmest nodig heeft, kun je daarmee uiteindelijk besparen op de hoeveelheid stikstofkunstmest. Vlinderbloemigen binden stikstof uit de lucht. Zij geven op die manier de stikstof aan de bodem en daarmee aan het gewas’, legt hij uit.
Nillesen vult aan dat de ruwvoerkwaliteit goed blijft: ‘Kruidenrijk grasland bevat voldoende eiwit. We voeren veel vers gras door stalvoeren. Persoonlijk vind ik dat een betere manier om kruidenrijk gras tot waarde te brengen dan inkuilen.’
Nog een tip van de Gelderse ondernemer: ‘Kies het juiste maaimoment. Enerzijds wil je niet al te stengelig materiaal, maar aan de andere kant wil je wel dat de kruiden tot bloei kunnen komen voor het behoud van je kruidenrijke grasmat. Een goede balans zoeken is daarom erg belangrijk.’
Via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer is een online cursus over kruidenrijk grasland beschikbaar. Die cursus is onlangs uitgebreid met nieuwe modules. ‘Een van de grootste uitdagingen van productief kruidenrijk grasland is bemesting. Als je te veel mest toedient, worden de kruiden weggeconcurreerd. Daarmee verdwijnen ook de voordelen ten opzichte van regulier gras’, aldus LTO Noord-projectleider Kirsten Snels.
‘Met de vernieuwde cursus besteden we veel aandacht aan bemesting. Zo gaan we dieper in op bemestingsstrategieën, het afvoeren van mineralen en het type bemesting’, besluit Snels. William Nillesen is blij met kruidenrijk grasland. Met minder kunstmest blijft de kwaliteit van het ruwvoer toch goed.